OAG2216 Vergelijkende studie van het ruimtegebruik in grote scholen

Het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap is vandaag eigenaar van ca. 3500 gebouwen, verspreid over 830 domeinen. Gezien de beperkte middelen moet men de werking van de scholen en het patrimoniumbeleid voortdurend op elkaar afstemmen en evalueren. Om te komen tot een efficiënt gebruik en toekomstbestendig patrimonium is het dus telkens zoeken naar een optimum. Met deze studie wenst het GO! het ruimtegebruik op grote campussen te laten onderzoeken en het eigen beleid te evalueren. Het onderzoek heeft tot doel inzicht te verwerven in de parameters die bepalend zijn voor het ruimtegebruik op campussen met hoge leerlingenaantallen. Een hoog leerlingenaantal brengt een complexere onderwijsorganisatie en meer uiteenlopende ruimtelijke noden met zich mee, maar biedt eveneens veel opportuniteiten tot synergie. De fundamentele vraag is of dit zich correct vertaalt in de huidige berekeningsmethodiek voor ruimtegebruik. Daarenboven wenst het GO! uit dit onderzoek ook concrete handvaten en quick wins te halen voor het optimaliseren van dat ruimtegebruik, opdat directies aan de slag kunnen met eenvoudige en kostenefficiënte oplossingen.

De opdracht bestaat erin, een methodiek te ontwikkelen om het ruimtegebruik te evalueren op drie campussen – in Dendermonde, Leuven en Geel – die elk meerdere instellingen huisvesten met een hoog leerlingenaantal. Op deze campussen ervaart men een groot ruimtetekort, dat evenwel niet wordt bevestigd in de berekeningen van de ‘fysische norm’ volgens het GO!-kader. De fysische norm wordt door alle Vlaamse onderwijsverstrekkers gehanteerd en bepaalt de maximaal toelaatbare oppervlakte voor een onderwijsinstelling. Deze wordt begroot op basis van de leerlingenaantallen en het onderwijsaanbod. Het GO! heeft deze berekening voor de eigen scholen verder scherp gesteld met het oog op efficiënt ruimtegebruik.

Met deze studie willen we op basis van drie testcases inzicht krijgen in de discrepantie tussen de ervaring van de gebruikers en de theoretische GO!-benadering. Om een voldoende diverse vergelijkingsbasis te hebben, reiken we drie campussen aan met uiteenlopende kenmerken. Elke campus kent een hoog leerlingenaantal, maar het onderwijsaanbod en het patrimonium op het domein (de gebouwtypes) zijn verschillend.

Al enkele jaren bouwt het GO! aan een database waarin alle gegevens over het patrimonium en de instellingen bijgehouden worden. Zowel grondplannen, rapportering van de karakteristieken van de gebouwen als de bezettingsgraden zullen als basis meegegeven worden voor deze studie. De onderzoekers dienen deze data aan te vullen aan de hand van plaatsbezoeken en mondelinge bevragingen. Het eigenlijke werk ligt in de interpretatie van deze data en observaties. De opzet van de studie is daarbij zowel methodologisch als concreet. Het studieteam staat in voor:

• het aanbieden van een methodiek om het bestaande ruimtegebruik eenvoudig in kaart te brengen en te interpreteren;
• het evalueren van de door het GO! gehanteerde berekeningsmethodiek en het aftoetsen daarvan aan de effectieve ruimtebehoefte van grote scholen;
• het ontwikkelen van een beter begrip van het ruimtegebruik op de campussen en van de factoren die hierop een invloed hebben (didactische vormen, programmatie, typologie,…);
• het formuleren van algemene aanbevelingen tot verdichting en optimale benutting van de beschikbare oppervlakte aan de hand van één uitgewerkte testcase.

De opdrachtgever is voor deze opdracht op zoek naar een team dat ervaring heeft met ruimtelijke denkoefeningen en methodische analyse.

Het Team Vlaamse Bouwmeester begeleidt het hele project en zal deel uitmaken van het adviescomité voor de gunning van de opdracht.

De Oproep aan geïnteresseerden heeft als doel om een lijst van geïnteresseerde ontwerpteams samen te stellen. Deze lijst zal de opdrachtgever in staat stellen om een keuze te maken van aan te schrijven ontwerpteams. Aan de aanmelding zijn geen rechten of plichten verbonden, noch voor de indiener, noch voor de opdrachtgever. De aanmeldingen zijn louter voor intern gebruik bij de opdrachtgever en het Team Vlaams Bouwmeester. De aanmeldingen zullen nergens bekendgemaakt worden.