Prijs Wivina Demeester 2025
Oproep Prijs Wivina Demeester voor excellent opdrachtgeverschap 2025
Publieke en semipublieke opdrachtgevers bepalen in belangrijke mate het architectonische gezicht van Vlaanderen. Met de Prijs Wivina Demeester willen het Team Vlaams Bouwmeester en het Platform Kunst in Opdracht van het Departement Cultuur, Jeugd en Media een hoogstaand stedenbouwkundig, landschappelijk en architecturaal kwaliteitsbeleid bij overheden aanmoedigen. De prijs bekroont die opdrachtgevers die door hun doordachte aanpak en zin voor vernieuwing tonen dat ze kwaliteit vooropstellen. Met de Prijs Wivina Demeester beklemtonen we het belang van een voorbeeldig ontwikkelingstraject.
Beloning voor een totaalproces
Een voorbeeldig project behoeft een excellente ontwerper, maar vooral een excellente opdrachtgever. Die formuleert een heldere opdracht en opent een creatieve dialoog met alle betrokkenen, staat open voor experiment en gaat op zoek naar geschikte partners. Een goede ontwerper zoekt oplossingen die tegemoetkomen aan de ambities en verwachtingen van de opdrachtgever én van de eindgebruikers. Uit de magie van die interactie groeit een uniek project. De Prijs Wivina Demeester bekroont een opdrachtgever niet alleen voor een realisatie, maar ook voor het moedige en vaak complexe proces dat eraan voorafging.
Wie kan deelnemen?
Zowel publieke als semipublieke overheden kunnen een project inzenden. Iedereen, ook een partner (bijvoorbeeld de ontwerper) kan op eigen initiatief, maar met akkoord van de opdrachtgever, een project inzenden. Publieke opdrachtgevers zijn de departementen en agentschappen van de Vlaamse overheid, de Vlaamse Gemeenschapscommissie, de Vlaamse provincies, Vlaamse steden en gemeenten, OCMW’s en diensten van de federale overheden, voor zover het project in Vlaanderen is gerealiseerd.
Met semipublieke opdrachtgevers bedoelen we: de provinciebedrijven, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, autonome gemeentebedrijven, OCMW-verenigingen, de erkende erediensten, woonmaatschappijen, scholen, universiteiten, centra voor volwassenenonderwijs en andere instanties die in Vlaanderen opleidingen aanbieden, welzijns- en gezondheidsvoorzieningen, cultuur- en jeugdinstellingen en alle andere overheden die een ‘Vlaamse’ projectsubsidie van minstens 60 procent genieten.
De Vlaamse Bouwmeester en het Platform Kunst in Opdracht nodigen zowel nieuwe als gevestigde opdrachtgevers in de publieke en semipublieke sector uit om deel te nemen aan de Prijs Wivina Demeester 2025. Een kwalitatief project realiseren is geen kwestie van klein of groot. Zowel grootschalige als kleinschalige projecten komen voor de prijs in aanmerking.
Types projecten
Masterplan
Het betreft visiedocumenten die een globale strategie uitzetten voor de ontwikkeling van een projectgebied. Verschillende soorten documenten komen in aanmerking, van een beeldkwaliteitsplan of patrimoniumstudie tot een plan voor gebiedsontwikkeling. Ze gaan via ontwerpend onderzoek in op de ruimtelijke kwaliteit die wordt vooropgesteld bij de uitvoering van eventuele deelprojecten, op de inrichting van de openbare ruimte, op de fasering en procesorganisatie voor de uitvoering van het plan. Verantwoord ruimtegebruik, duurzame mobiliteit en klimaatadaptatie zijn belangrijke thema’s in deze studies.
Publieke ruimte
Het betreft opgeleverde projecten zoals nieuw ingerichte woonstraten, parken, pleinen, kaaien, stationsomgevingen, … Deze projecten dragen bij tot sociale cohesie, duurzame mobiliteit, klimaatadaptatie, biodiversiteit en gezondheid. Bij de aanleg van publieke ruimte heeft men aandacht voor het comfort van de gebruikers, de veiligheid, de ruimtelijke kwaliteit en het onderhoud.
Architectuuropdracht
Het betreft opgeleverde gebouwen die niet alleen op zich van een bijzondere kwaliteit getuigen, maar tevens een aantoonbare en substantiële meerwaarde voor de onmiddellijke buurt of context betekenen. Zowel hergebruik, herbestemming als nieuwbouwprojecten komen in aanmerking.
Kunst in opdracht
Het gaat om context-specifieke of situationele kunstwerken in het kader van een (semi)publieke ontwerpvraag rond architectuur, infrastructuur, landschap of publieke ruimte. De samenspraak tussen opdrachtgever, ontwerper en kunstenaar zorgt daarbij voor een maatschappelijk gedragen project dat op een wezenlijke manier een verschil maakt op een publieke plek.
Timing en locatie
De projecten zijn gesitueerd in Vlaanderen of in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De uitvoering werd beëindigd, of zal eindigen, in de periode tussen 1 juni 2022 en 1 juni 2025 of is al zo ver gevorderd dat de jury het te verwachten eindresultaat kan beoordelen.
Hoe beoordeelt de jury de inzendingen?
De jury heeft aandacht voor verschillende aspecten: de opdrachtformulering, de procesgerichtheid en -bereidheid en de kwaliteitsbewaking van het resultaat, die samen de voorwaarden vormen voor een geslaagd project.
De manier waarop een opdracht wordt geformuleerd en gegund, zegt veel over de ambities van de opdrachtgever. Alleen een juiste vraag kan een kwalitatief waardevol antwoord opleveren. Tijdens het proces is voortdurend overleg met alle betrokkenen noodzakelijk. Overheidsopdrachten winnen pas aan algemeen belang als ze worden gedragen door het beleid én door de maatschappij. Een goede opdrachtgever heeft van bij de aanvang al oog voor de kwaliteit van het project, de toe-eigening, het gebruik en het beheer op korte en lange termijn. Met het resultaat wordt duidelijk in welke mate er tijdens het proces aan kwaliteitsbewaking werd gedaan.
Nominaties en bekroning
De jury bestaat uit vier leden. De jury kan tot twaalf projecten nomineren. Uit de genomineerde projecten bekroont de jury maximaal vier projecten. In het najaar van 2025 maken Mevr. Wivina Demeester en de Vlaamse Bouwmeester de laureaten bekend op een feestelijke prijsuitreiking.
De prijs
Het Team Vlaams Bouwmeester en het Platform Kunst in Opdracht brengen de Prijs Wivina Demeester en de winnende projecten onder de aandacht. De winnende opdrachtgevers worden uitgenodigd voor een studiereis in 2025 en ontvangen een kunstwerk dat speciaal voor de gelegenheid wordt gecreëerd.
Hoe deelnemen?
Wie wenst deel te nemen kan het inschrijvingsformulier en het reglement hier downloaden.
Inschrijvingen worden afgesloten op maandag 31 maart 2025 om 16 uur.
Het volledig ingevulde inschrijvingsformulier en de grafische documenten worden per e-mail verstuurd naar:
met als onderwerp ‘inzending Prijs Wivina Demeester 2025’.
Contact
Contactpersoon Team Vlaams Bouwmeester:
Celine Oosterlynck
M 0494 60 55 80
celine.oosterlynck@vlaanderen.be
Contactpersoon Platform Kunst in Opdracht
Laureline Soubry
M 0498 123 553