Artistieke trofee voor de laureaten van de Prijs Wivina Demeester 2025

Bij elke editie van de Prijs Wivina Demeester voor excellent opdrachtgeverschap worden de laureaten bedacht met een kunstwerk dat speciaal voor de gelegenheid werd gecreëerd. Ditmaal maakte Clara Spilliaert het werk Mei richter. De trofee is uitgevoerd in klei en verwijst naar tradities in de bouw.  

Clara Spilliaert (°1993) groeide op in Tokio in een Belgisch-Japans gezin, tot ze op haar zestiende naar België verhuisde om het land van haar vader beter te leren kennen. Haar dubbele culturele achtergrond stelt haar in staat om lokale tradities en symboliek scherp te observeren en te analyseren, en ze geeft deze in haar werk op een nieuwe manier vorm. Vaak verweeft ze mythologische verhalen en historische reflecties met elementen uit de natuurlijke wereld, waarbij dieren en planten als bondgenoten dezelfde waarde krijgen als menselijke figuren, en hun levens verstrengeld raken in nieuwe verhaallijnen. 

Haar praktijk begon met dagboektekeningen (2009-2017) die een intiem en soms ironisch licht werpen op persoonlijke observaties. Deze vroege reeksen vormen de basis van haar beeldtaal, gekenmerkt door oog voor detail en een spanning tussen kwetsbaarheid en kracht. Vandaag verkent Spilliaert uiteenlopende materialen en technieken zoals keramiek, glas en muurschildering, en realiseert ze site-specifieke installaties waarbij ze steeds zorgvuldig de betekenis en geschiedenis van een plek onderzoekt en een nieuw verhaal vormgeeft via een poëtische ingreep.  

Voor de trofee van de Prijs Wivina Demeester 2025 liet Spilliaert zich inspireren door bouwrituelen. Als kind maakte ze in Japan kennis met het Jichinsai-ritueel, waarbij een boompje op een hoop aarde of zand wordt geplaatst alvorens een nieuwbouw aan te vatten. Later ontdekte ze in België een verwant gebruik: het ‘mei richten’, dat traditioneel plaatsvindt zodra de laatste steen van een gebouw is gelegd en het hoogste punt van het dak is bereikt. Dan wordt op de ruwbouw een boompje geplaatst, vroeger een berk in de zomer en een den in de winter. Versierd met papieren bloemen en linten staat dit boompje symbool voor een geslaagd project en een zegen over het nieuwe huis. Het Japanse ritueel markeert het begin van de bouw, het Belgische de voltooiing van het dak, maar in beide spelen bomen en takken een centrale symbolische rol. 

Vertrekkend van deze tradities ontwierp Spilliaert haar trofee. In haar tuin maakte ze een mal van de nokvorst van het huis van haar buur, een halfronde dakpan waarop vaak een vogel neerstrijkt. De vogel als boodschapper – een terugkerend motief in Spilliaerts oeuvre – is hier letterlijk één geworden met de dakpan. De trofee is uitgevoerd in klei in de traditionele baksteenkleur. Een opening is voorzien voor een takje, zoals bij een echte dakpan plaats is voor een schroef. 

Tijdens de uitreiking ‘richt de vogel de mei’ door een lauriertak in de dakpan te plaatsen om de laureaten te vieren; het takje rust in de bek van de vogel. Bij elke feestelijke gelegenheid kan het takje vervangen worden door een nieuw, waardoor de trofee niet statisch blijft maar een bruikbaar object wordt dat de tradities in de bouw verbindt met een nieuwe vorm van vieren.