Projectoproep Leefbuurten gelanceerd Projecten indienen kan tot en met 31 mei 2021

Vlaams minister Bart Somers, het Team Vlaams Bouwmeester, Fietsberaad Vlaanderen en het Agentschap Binnenlands Bestuur lanceren een projectoproep aan alle steden en gemeenten. We willen lokale overheden ondersteunen bij de inrichting van kwaliteitsvolle publieke ruimte in woonbuurten: een aangenamer, gezonder en klimaatrobuust openbaar domein met meer plaats voor duurzame mobiliteit. Doel is niet alleen de realisatie van een aantal grensverleggende projecten, maar ook de ontwikkeling van inzichten en werkwijzen waar alle lokale besturen straks mee aan de slag kunnen. 

De voorbije maanden hebben velen de eigen buurt herontdekt. Door meer thuis te werken en minder te reizen, werden we ons allemaal beter bewust van het belang van een kwaliteitsvol, gevarieerd ingericht publiek domein in onze woonomgeving, met ruimte voor een dagelijkse wandeling of fietstocht. De klimaatverandering, met frequentere hittegolven en periodes van droogte of felle regenval, kan dat bewustzijn alleen maar versterken. Ze vergt actieve ingrepen in het openbare domein: ontharding met het oog op waterinfiltratie, het aanplanten van bomen die beschutting bieden tegen direct zonlicht enz.

Er valt duidelijk heel wat winst te boeken door al deze uitdagingen sàmen en geïntegreerd aan te pakken. Maar hoe vertaalt zich dat in concrete ontwerpen? Hoe kunnen ruimtelijke ingrepen mensen stimuleren om te wandelen of de fiets te nemen? Hoe brengen we dat samen met de opgave van ontharding en waterbuffering? Burgemeesters, schepenen en ambtenaren zijn op zoek naar verbeeldingskracht.

Het Team Vlaams Bouwmeester en Fietsberaad Vlaanderen initieerden daarom verkennend onderzoek rond het concept ‘Leefbuurten’. Leefbuurten zijn levendige, klimaatrobuuste en autoluwe buurten waar het aangenaam wandelen, fietsen én wonen is. De inrichting van het publieke domein in Leefbuurten draagt bij aan de evolutie naar veilige, gezonde, sociale en duurzame gemeenten door de verkeersfunctie te overstijgen en ruimte te bieden voor een meer gevarieerde invulling van de publieke ruimte.

Via deze oproep zet minister Somers zijn schouders onder dit project. Hij wil Vlaamse steden en gemeenten in Vlaanderen aanmoedigen om ambitieuze, voorbeeldige projecten te realiseren, die op hun beurt inspirerend kunnen werken voor alle andere Vlaamse lokale besturen. Bedoeling is vijf à tien steden en gemeenten te ondersteunen bij de uitwerking van een kwaliteitsvol ontwerp voor een Leefbuurt. De geselecteerde steden en gemeenten kunnen rekenen op intensieve begeleiding en de benodigde expertise, onder meer op het vlak van mobiliteit, vergroening, participatie, projectregie etc. Ze krijgen ook een subsidie voor de vergoeding van de ontwerpvoorstellen.

Via de begeleiding van grensverleggende projecten willen minister Somers, het Team Vlaams Bouwmeester, het Agentschap Binnenlands Bestuur en Fietsberaad Vlaanderen niet enkel inspirerende voorbeelden helpen realiseren, maar ook detecteren waar de hefbomen of drempels zitten om tot innovatie te komen, en hieruit lessen trekken voor toekomstig beleid.