In het voorjaar van 2020 lanceerden het Departement Omgeving, het Team Vlaams Bouwmeester en het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap een projectoproep om lokale besturen en publieke opdrachtgevers te ondersteunen bij concrete reconversieprojecten op schaal van een wijk. Uit de kandidaturen werden drie steden, met elk een project voor een klimaatwijk, gekozen. Voor elk project werd een multidisciplinair ontwerp- en onderzoeksteam aangesteld.

De stad Mechelen wil de ruimtelijke structuur van de Vesten aangrijpen om een warmtenet uit te bouwen, waarop ook de appartementsgebouwen, gelegen langs die Vesten, kunnen aansluiten. Het ontwerpend onderzoek moet resulteren in een strategische visie voor dat warmtenet, maar omvat ook de uitwerking van een concreet en operationeel kader om verenigingen van mede-eigenaars te ondersteunen in de collectieve energetische renovatie van appartementsgebouwen. De stad zal hierbij worden ondersteund door het team van Ingenium, Atelier Horizon, Bureau Bouwtechniek, Levuur en Hilde Derde Advocaten.

In Leuven dient, in interactie met de buurt, een transitievisie opgemaakt te worden voor een collectieve renovatie van tuinwijk Ter Elst, die model kan staan voor de herontwikkeling van heel wat andere tuinwijken met erfgoedwaarde, in Leuven en elders in Vlaanderen. In de ontwikkeling van die visie wordt niet enkel aandacht besteed aan het renovatievraagstuk, maar wordt ook de koppeling gemaakt met nieuwe woon- en opdrachtgeversmodellen, een andere mobiliteit en een klimaatadaptieve inrichting van de ruimte. Voor dit project werd een team aangesteld dat bestaat uit Omgeving, Sweco Belgium, Transition Heroes, RE-ST Architectenvennootschap en SuMa Consulting.

De stad Kortrijk wil voor het bouwblok Walle een herontwikkelingsplan uitwerken voor een zelfvoorzienende en CO2-neutrale wijk, waarbij energie uitgewisseld wordt tussen de bedrijfssite aan de binnenzijde van het bouwblok en het omliggende woonweefsel. Het bouwblok is een van de ‘warmtenetparels’ in een verder uit te bouwen regionaal warmtenet. De stad zal bij dit project worden ondersteund door DUSS, Architectuurplatform Terwecoren Verdickt, VITO, 3E, Thuboco, Wattson en Efficado.

In een overkoepelend leertraject zullen de drie steden en de drie gekozen onderzoeksteams met elkaar en een aantal experts in interactie gaan. Er worden ook bredere leer- en uitwisselingsmomenten voorzien om de verworven kennis te delen met andere lokale besturen en actoren. De betrokken experts zijn Michiel Dehaene, Han Vandevyvere, Linda Boudry, Cedric Depuydt en Erik Wieërs.