Atelier Diepe Geothermie
In het kort
Atelier Diepe Geothermie onderzoekt hoe de interactie tussen diepe geothermie en het landschap bepalend kan zijn voor de ontwikkeling van een kwalitatieve en duurzame leefomgeving.
Atelier Diepe Geothermie is een traject binnen Labo Ruimte
Diepe geothermie en ruimte
Volgend op de studie ‘Energielandschappen’ werd in samenwerking met VITO en Ruimte Vlaanderen een bijkomend onderzoekstraject ‘Atelier Diepe Geothermie’ opgestart. Momenteel ligt de focus in Vlaanderen op ondiepe toepassingen van geothermie. Diepe geothermie – het gebruik van aardwarmte gewonnen op een diepte van minstens 500 meter onder het aardoppervlak – kan in Vlaanderen enkel toegepast worden in de Kempen, waar zich watervoerende lagen in de diepe ondergrond bevinden. Binnen VITO loopt reeds onderzoek naar de technologische en maatschappelijke randvoorwaarden voor de ontwikkeling van diepe geothermie in de Kempen. De keuze voor het inzetten van geothermiecentrales in Vlaanderen wordt niet enkel bepaald door de potentie van de ondergrond, maar hangt ook in grote mate samen met de ruimtelijke constellatie van functies – de aanwezigheid van warmte- en energiegebruikers - bovengronds. Het ontwerpend onderzoek ‘Atelier Diepe Geothermie’ benadert dit vraagstuk daarom expliciet vanuit ruimtelijk oogpunt en exploreert in twee cases hoe we in deze ‘perifere’ en minder verstedelijkte regio kunnen omgaan met de ruimtelijke en socio-economische gevolgen van de ontwikkeling van diepe geothermiecentrales. Een aantal van de principes – zoals een warmtenetwerk als ruggengraat voor verdichting – zijn ook breder toepasbaar buiten de regio van de Kempen.
De resultaten van het onderzoek
Het ontwerpend onderzoek ‘Atelier Diepe Geothermie’ bekijkt het thema expliciet vanuit ruimtelijk oogpunt en exploreert mogelijke ontwikkelingsstrategieën aan de hand van twee cases: de technologiecluster in Mol en het Kolenspoor in Genk. Zij staan voor twee mogelijke ruimtelijke strategieën. In Mol, waar het potentieel voor geothermie hoog is, maar de vraag eerder laag, werd een ‘eilandenaanpak’ onderzocht: een kritische massa aan warmtevragers wordt er bereikt door te clusteren in meerdere eilanden. Rond het Kolenspoor in Genk werkte men met een gekoppelde (of netwerk)aanpak, waarbij verschillende geothermische warmtebronnen aangesloten worden op een warmtenet, dat op zijn beurt verschillende woonkernen en andere consumenten verbindt.
De alliantie binnen 'Atelier Diepe Geothermie'
Labo Ruimte Atelier Diepe Geothermie is een samenwerkingsverband tussen het Team Vlaams Bouwmeester, de Vlaamse Instelling voor Technologische Ontwikkeling (VITO) en Ruimte Vlaanderen