Wingene - Vrijetijdscentrum en gemeentehuis

De studieopdracht voor de bouw van een vrijetijdscentrum en de verbouwing van het gemeentehuis te Wingene werd gegund aan de tijdelijke Vereniging Dertien12, Dhooge & Meganck - Ingenieur Architecten, Studio Basta.

De architectuuropdracht vormt de eerste fase in de uitvoering van het masterplan dat werd opgemaakt in samenwerking met studiebureau Palmbout Urban Landscapes, bijgestaan door architectenbureau Korteknie Stuhlmacher. De site is gelegen in het centrum van Wingene. De opdracht bestaat uit twee delen die in nauwe relatie staan tot elkaar: het nieuw te creëren vrijetijdscentrum en het gerenoveerde gemeentehuis nemen beide een centrale en krachtige plaats in op de site en vormen een tandem op het vlak van dienstverlening. De bestaande groene omgeving werd opgenomen als onderdeel van het concept.

Het voorstel van de tijdelijke Vereniging Dertien12, Dhooge & Meganck - Ingenieur Architecten, Studio Basta vertrekt van een nieuwe maar zeer heldere stedenbouwkundige figuur. De dichtgeslibde dorpsruimte maakt plaats voor een configuratie van drie grote volumes – kerk, gemeentehuis en vrijetijdscentrum – in een verbindende parkruimte. Het voorstel weet te verrassen door deze gedurfde aanpassing van het masterplan, die vertrekt vanuit de logica van de gebouwen, maar tegelijkertijd het dorp fundamenteel hertekent. Door in te zetten op het park draait het team de intentie van het masterplan om en wordt in feite ook het dorp binnenstebuiten gekeerd. Hierdoor komt de landschappelijke kwaliteit van het gebied, waarop het masterplan inzet, helemaal centraal te staan in het dorp.

Door het theater niet naast maar tegenover het parochiaal centrum en de bibliotheek te plaatsen, wordt het vrijetijdscentrum één volwaardig gebouw, hoog maar compact, zodat er ruimte overblijft voor het park. Het gebouw is functioneel, heeft karakter en biedt een mooie binnentuin. Gaanderij en bogen vormen een sterke figuur die de bestaande en nieuwe architectuurtalen verbindt. Ze maskeren op slimme wijze de lastige kanten van de bestaande gebouwen. Het gebouw is groots en tegelijk zet het in op kleinschalige verblijfskwaliteit.

Het gemeentehuis vormt een aaneenschakeling van grote ruimtes die het gebouw leesbaar maakt en extra kwaliteiten toevoegt. De inkomruimte verbindt en verdeelt de bezoekersstromen. Een publiek toegankelijk deel telt twee lagen: loketten en polyvalente zaal vormen één geheel. Aan de eetruimte grenst een trouwterras, en de backoffice is helder georganiseerd rond een kleinschalig atrium. De gaanderij vormt een wezenlijke toevoeging die het gemeentehuis uitdrukkelijk aanwezig stelt als publiek gebouw.

De gunningscommissie apprecieert de duidelijke, daadkrachtige visie van het ontwerpteam, waarbij veel positieve aandacht uitgaat naar een open, groene ruimte die letterlijk en figuurlijk zorgt voor zuurstof in de dorpskern. Het ontwerp levert – met als basisopzet de drie dorpse reuzen in een verbindende parkruimte – niet alleen op dorpsschaal maar ook bij uitwerking heldere gebouwen op, met eigenheid en waardevolle ruimtelijke en functionele relaties.

Wingene streeft, als zorgzame, solidaire en vitale plattelandsgemeente, naar een gezond evenwicht tussen woon- en leefkwaliteit, werkgelegenheid en vrije tijd. De gemeente wenst dit in deze opdracht vertaald te zien door de realisatie van nieuwe culturele infrastructuur geïntegreerd in een nieuw vrijetijdscentrum, en door de renovatie van het gemeentehuis om alle administratieve diensten van gemeente en OCMW te centraliseren op één site, een hedendaagse publiekszone te voorzien én de dienstverlening voor de burgers te optimaliseren. Deze architectuuropdracht vormt een eerste fase in de uitvoering van het masterplan dat werd opgemaakt in samenwerking met studiebureau Palmbout Urban Landscapes, bijgestaan door architectenbureau Korteknie Stuhlmacher.

De opdracht bestaat uit twee delen die in nauwe relatie staan tot mekaar, zowel vanuit stedenbouwkundig en architecturaal oogpunt als wat de functionele invulling betreft: het nieuw te creëren vrijetijdscentrum en het gerenoveerde gemeentehuis nemen beide een centrale en krachtige plaats in op de site en vormen een tandem op het vlak van dienstverlening.

Vrijetijdscentrum

Het gemeentebestuur heeft de ambitie een uitnodigend nieuw vrijetijdscentrum uit te bouwen voor iedereen. Het wordt een ontmoetingsplek die onderdak biedt aan een theaterzaal, bibliotheek, crealokalen, vergaderzalen en polyvalente ruimtes. Het vrijetijdscentrum zal het gemeentelijk cultuuraanbod sterker maken en ondersteuning bieden aan de talrijke verenigingen.

Het masterplan beschrijft de inplanting en de structuur van het vrijetijdscentrum als een complex dat bestaat uit meerdere entiteiten, waarbij de keuze werd gemaakt om de huidige bibliotheek en een oude schoolvleugel te behouden en te integreren in het nieuwe vrijetijdscentrum. Daaraan gelinkt is er ruimte voor de bouw van een theaterzaal van theatertechnisch hoog niveau, die plaats biedt aan 300 à 350 personen.

Via een transparante pandgang worden de verschillende entiteiten gekoppeld, waardoor het geheel past binnen de kleinschalige karakteristiek van de dorpskern. In het midden wordt een cultuurplein gecreëerd dat ruimte biedt voor openluchtactiviteiten. De bestaande groene omgeving is opgenomen als onderdeel van het concept. Zij zorgt voor rustpunten en heeft een potentiële functionele waarde voor culturele activiteiten.

Renovatie en uitbreiding gemeentehuis

De opdracht voor het gemeentehuis kent twee hoofddoelstellingen. De eerste doelstelling is het realiseren van een publiekszone waar de burger centraal staat. De publiekszone oriënteert zich op de meest toegankelijke zone van het bestaande gemeentehuis. In functie van een vraag-gestuurde dienstverlening staat een optimale klantenbeleving hier centraal: deze zone moet toegankelijk, uitnodigend, transparant, laagdrempelig en leesbaar zijn. Tevens moet ze kunnen worden afgescheiden van de kantoor- en bestuurszone (bijvoorbeeld in functie van avond- en weekendactiviteiten).

De tweede doelstelling is het creëren van een back-officeruimte die plaats biedt aan circa 60 medewerkers. Alle gemeente- en OCMW-diensten worden maximaal gecentraliseerd, waardoor een doordachte uitbreiding en herschikking van het gebouw nodig is. De back-officeruimte is een toekomstbestendige werkomgeving voor alle medewerkers van vandaag en morgen. De werkplekken zijn voldoende flexibel, stimulerend en laten een activiteitsgebonden werking toe, zodat voldaan wordt aan veranderende behoeften van de gebruikers.

Opdracht

De opdracht gaat uit van de realisatie van het vrijetijdscentrum én de verbouwing van het gemeentehuis. Beide gebouwen worden onderling op mekaar afgestemd, omwille van de situering op één site en omwille van de functionele wisselwerking. Het ontwerp biedt dan ook een antwoord op de vraag hoe beide gebouwen in synergie een meerwaarde kunnen realiseren voor de dorpskern van Wingene en voor de werking van de gemeentelijke dienstverlening.

Het gemeentebestuur heeft de ambitie om ten laatste in 2020 de werken aan te vangen met een realisatietermijn van maximaal drie jaar. De opdrachtgever behoudt zich het recht voor om de deelopdracht betreffende het gemeentehuis bij te sturen, gefaseerd te realiseren of apart te gunnen indien de voorgestelde ontwerpen niet overeenstemmen met de toekomstvisie van het bestuur of niet binnen het vooropgestelde budget gerealiseerd kunnen worden.