Mechelen - Centrumas

Open Oproep OO2301 Gerealiseerd

Realisatie Open Oproep 2301 © Tim Van de Velde

Realisatie

Met het ontwerp van de Mechelen Boulevard heeft PosadMaxwan het centraal station sterker verbonden met het marktplein van de stad. De meer dan 1 km lange voetgangers- en fietszone vormt een centrale (winkel-)as door het centrum en wordt grotendeels uitgevoerd als shared space.

Mechelen Boulevard rijgt vijf belangrijke pleinen aaneen. Kenmerkend is de keuze voor een maximale ruimte voor voetgangers met een hoogwaardige afwerking van het straatmeubilair en de wandelvloer, ondersteunend aan de winkelfuncties. Er is gekozen voor een ingetogen ontwerp met accenten, waarin fietsvoorzieningen, groen, water en kunst zijn geïntegreerd. Met dit project verweeft Mechelen haar historische karakter met een aangename hedendaagse publieke ruimte.

Het project is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de stad, bewoners en belangengroepen. In 2018 ontving de stad Mechelen de ‘Prijs Publieke Ruimte’ voor haar Boulevard.

Gunning

Maxwan architects + urbanists

Download ontwerpvisie

Visie op centrumas

Een historische as met zicht op de toekomst

Met het doortrekken van de as onder het station komt de historische zichtlijn Coloma - romboutstoren, dichter in de stad. Op deze lijn liggen een aantal Elementaire stedelijke kamers: in deze as onthult de stad mechelen een groot deel van haar identiteit. Dit plan heeft de ambitie om het continuüm van deze lijn en de eigenheid van De ruimtelijke kamers te verenigen in één ruimtelijke visie. Het principe – een continuüm als loper voor langzaam verkeer - is buitengewoon eenvoudig maar tegelijkertijd een uitdaging om in te passen binnen het bestaande ruimtelijk weefsel. De toepassing binnen specifieke ruimtelijke situaties zal inspanning vragen van alle betrokkenen. Om de meest publieke en centrale winkelstraat van vlaanderen te kunnen maken wordt vertrokken vanuit een comfortabel en niet-onderbroken loper met een gevarieerd aanbod aan voorzieningen.

Het openbaar domein moet ontworpen zijn voor twee taken : een maximale mobiliteit en verblijfskwaliteit voor het publiek en een hoogwaardige aansluiting tussen het openbaar domein en functies. Goede ruimtelijke kwaliteit werkt als een magneet op goede aanbieders van retail. de aanbieders hebben op hun beurt weer invloed op de kwaliteit en gebruik het patrimonium en de openbare ruimte. De diversiteit in bebouwing, schaal en functies langs de centrumas vraagt om een sterk en eenduidig ontwerp van de openbare ruimte. Verschillende ruimtelijke decors en afwisseling tussen pleinen en straten zorgen voor voldoende variatie in het straatbeeld.

Een constante loper

Het principe van een constante loper voor het winkelpubliek en langzaamverkeer is leidend en structurerend. Zonder concessies. Ononderbroken, kwalitatief en comfortabel. Het is de ruggengraat van het project.

Ritme van plein en straat

Het continuüm wordt omringd door wisselende decors en omgeving. De as heeft een natuurlijke afwisseling tussen pleinen en straten.

Inzichtelijke doorsnede van de stad

De as raakt aan diverse snedes van de stad. Het spoor, de veste en het water. Deze markeren structuur en geschiedenis van de stad.

Visie op het stationsplein

De visie gaat uit van het zichtveld van een bezoeker. Dit geeft een aantal inrichtingsprincipes:

De schaal van het plein past bij mechelen. Het plan om aan de stationsstraat een bouwvolume te plaatsen creëert een extra pleinwand en draagt bij aan een compact en overzichtelijk Stationsplein. Dit plein werkt als telescoop voor mechelen: de leopoldstraat en de hendrik consciencestraat, de voornaamste wandel route naar het historische centrum ,

Bevinden zich in het vizier. Het is wenselijk dat er ruimte is voor een eerste oriëntatie op het plein. De kruising van voetgangers en fietsers kan later op het plein plaatsvinden. Het plein krijgt meer intimiteit door het plaatsen van groen. Gemotoriseerd verkeer, kiss & ride zone en de busperrons worden op de randen van het zichtveld geplaatst. De pleinwanden bepalen de uitstraling van het stationsplein. Er bestaat een coherent architectuurgeheel dat nog verder kan worden versterkt. 

Visie op het kardinaal mercierplein

De historische en functionele symmetrie wordt verbonden met het continuüm van de centrumas. vier belangrijke inrichtingsprincipes ondersteunen dit principe:

Twee ruimtelijke kamers

De noordzijde van het plein is de historische voortuin van de neoklassieke pleinwand. De gebouwen hebben voornamelijk een kantoorfunctie. Om het plein meer verblijfskwaliteit te geven wordt gesuggereerd de oostvleugel van het ocmw gebouw in te richten als hotel of grand- café. Het zuidelijk deel is voornamelijk een verzamelplaats voor infrastructuur en  ondersteunende functies. Het dient als barrièrevrije oversteekplaats van de vesten. 

Ontwarren van verkeersknoop

Een ononderbroken as vraagt minimale ontmoetingen tussen verkeersstromen. In de toekomstige verkeerskundige situatie worden doorgaande bewegingen onder de grond afgeleid. Alleen lokaal bestemmingsverkeer en lijnbussen maken gebruik van het plein. De lage intensiteit maakt het mogelijk het plein te delen.

Groene stadsscharnier

De groene as van de veste komt samen met de centrumas. Dit vormt een kruisvormig bomenraster op het kardinaal mercierplein. De centrumas domineert door de aanwezigheid van functionele elementen en artefacten. 

Inpassing parkeergarage

Er zijn diverse scenario’s mogelijk om ondergronds parkeren in te passen. Ter compensatie van het wegnemen van 90 parkeerplaatsen in aanliggende straten is een parking met veel comfort, en duidelijke circulatie gewenst. De verkeerskundige en ruimtelijke analyse kan worden samengevat in de volgende aanbevelingen:

  1. Behouden van symetrie : centrale ligging van de rijbanen met toegang aan twee zijden van de parking.
  2. Korte inritten over de vesten : reductie van kosten en ruimtelijke impact.
  3. De doorgaande tunnel heeft een tweezijdige dubbele rijbaan.
  4. Voorkeur voor een eenvoudige 2-laagse ondergrondse parkeeroplossing
  5. De bestaande rioleringsbuizen moeten worden verplaatst. Dit is zowel horizontaal (verleggen)als verticaal (pompen) mogelijk. De voorkeur heeft om de doorgaande tunnel zo hoog mogelijk te plaatsen zodat een korte inrit volstaat. Het gebruik van een horizontale omlegging moet in uitwerking worden afgewogen tegen de meerkosten van een pompinstallatie.
  6. Een 2-laags parking bestaat uit één onderbroken dek (120pp) en één volledig dek(140pp). Dit creëert 260 parkeerplaatsen. Dit kan worden uitgebreid tot 400pp met een (interne) extra bouwlaag.

Inrichting botermarkt

De botermarkt maakt een verbinding tussen diverse stadskwadranten en nieuwe ontwikkeling het clarenhof. Een nieuwe impuls kan de botermarkt terug op de kaart zetten als levendig plein. De oplossing die deze inrichtingsschets voorstelt is het creëren van een nivelleerbare afgelijnde waterspiegel. Deze wordt ondergronds gevoed door een waterbuffer en kan bij activiteiten of hevige wind worden leeggepompt.

De afbeelding van de vlietenstructuur en de gebruikswaarde als markt-en evenementenplein kunnen naast elkaar blijven bestaan waterbouwkundig onderzoek heeft uitgewezen dat het openleggen van de vliet enkel mogelijk is met ingrijpende werken. Een waterspiegel is een aanzienlijk minder ingrijpende en ecologisch belastende oplossing.

De reflectie van de pleinwand creëert een onverwachte ruimtelijkheid. Tegelijkertijd blijft er voldoende profiel over voor terrassen en passage.

Materialen

 een grootschalige ingreep als de inrichting van de centrumas vraagt om de juiste balans tussen een prikkelend en tijdloze inrichting. De voorgestelde gebruiksmatrix geeft een impressie hoe de voorgestelde materialen kunnen worden ingezet. Er wordt gewerkt Met één materiaalfamilie. De korrelgrootte, richting en afwerking varieert afhankelijk van de beloopbaarheid en de nuancering van straatprofielen. De kleurmelange grijs-geel-bruin geeft in combinatie met de straatartefacten in ral 7013 een solide en volwassen uitstraling zonder zich in de straatprofielen op te dringen. De centrumas mag in kleur als materiaal onderscheidend zijn van reguliere winkelwandelstraten. Loopcomfort en identiteit hebben binnen het ontwerp voorrang op historische patronen en materialen.

Straatmeubilair

Het basisprincipe gaat uit van eenheid in veelzijdigheid en bestaat uit vijf elementen die afhankelijk van de plek en behoefte afzonderlijk of in combinatie kunnen worden geplaatst. De elementen worden volledig gekleurd in ral 7013.

Specials

Specials kunnen binnen het huisstijlboek afwijken in vorm en kleur. Een elementaire vormgeving sluit het beste aan bij de diversiteit van de pleinwanden. Voorbeelden van specials zijn de overkapping van de buswachtruimte, parkingtoegangen en kiosken.

Straatjuwelen en straatkunst

Incidenteel kunnen elementen worden toegevoegd om de betekenis van de plek extra aandacht te geven. De conceptuele en artistieke lading geeft een duidelijk onderscheid met de andere objecten.

Selectie

BRUT, LAND landschapsarchitecten

Download ontwerpvisie

Bureau B+B Stedebouw en landschapsarchitectuur bv

Download ontwerpvisie

BUUR Bureau voor Urbanisme, Latz + Partners Landschaftarchitekten

Download ontwerpvisie

Studio Paola Viganò

Download ontwerpvisie

Projectbeschrijving

Bruul Boulevard(t)!

Een boulevard van aan het station tot in het hart van de stad… als een visitekaartje, een toegangspoort voor Mechelen. Een boulevard waarin geleefd, gespeeld, gependeld, geshopt en geflaneerd wordt. Een boulevard met geweldig groen, helderblauw water, uitgelichte monumenten, fijne horeca en gezellige pleintjes. Een autoluwe boulevard met aandacht voor elke straatsteen….

En niet te vergeten het Diaboloproject waardoor binnenkort de Bruul op slechts 8 minuten van de nationale luchthaven zal liggen…

…maar ook een belangrijk strategisch project waarbij een radiale toegangsas heraangelegd wordt vanaf het station tot aan de Grote Markt, hierbij dé winkelwandelstraat en 5 pleinen omvattend. (H. Consciencestraat, Kardinaal Mercierplein, Graaf Van Egmontstraat, Vijfhoek, Bruul, Botermarkt).  Een project dat enerzijds het orgelpunt is van heel wat herwaarderingsprojecten: een autoluwe binnenstad, het project ‘Mechelen In Beweging’ met nieuw station en stationsplein en een publieke parking onder het Kardinaal Mercierplein en een project dat anderzijds aansluit  bij recent gerealiseerde of startende projecten (de Grote Markt, het Dijlepad, woonproject Clarenhof, de herinrichting van de Vesten, het openleggen van de Vlieten).

Hoe kan de architectuur van de publieke ruimte ervoor zorgen dat alle stadsbewoners en bezoekers zich hier ‘in Mechelen’ voelen?

Hoe kan deze as bijzonder zijn en tegelijkertijd aansluiten op de huisstijl van de binnenstad?  Hoe wordt de barrièrewerking van de Vesten geslecht op één van de drukte en belangrijkse mobiliteitsknooppunten van de stad Mechelen? Hoe versmelten traditionele straten en pleinen met de nieuwe publieke ruimten als station en parking? Hoe wordt informatie en inspraak vanuit handelaars en bewoners verweven met het ontwerp en realisatietraject?

De stad Mechelen zoekt een ontwerpteam om dit project vorm te geven en een sterke structuurvisie op deze publieke ruimte – van gevel tot gevel -  te ontwikkelen. 

Welk team wil deze afspraak met de geschiedenis van Mechelen niet missen?

Globaal basisereloon = 6 % - supplement van 2 % voor technische studies (riolering, stabiliteit, …)

Projectgegevens

Projectcode

OO2301

Officiële naam

Volledige studieopdracht voor de heraanleg van de publieke ruimte van de centrumas Station - Grote Markt te Mechelen.

Dit project maakt deel uit van de projectenbundel OO23.

Status

Gerealiseerd

Locatie bouwplaats

Bruul
2800 Mechelen
België

Centrumas tussen station en markt

Timing project

  • Selectievergadering:
  • Eerste briefing:
  • Tweede briefing:
  • Deadline indienen offertes:
  • Gunningscommissie:
  • Gunning:
  • Toewijzing ontwerpers:
  • Toewijzing uitvoerders:

Contactpersoon opdrachtgever

Veerle Costermans

Gunningswijze

prijsvraag voor ontwerpen met gunning via onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking.

Extern jurylid

nog niet bekend

Financieel

Bouwbudget

8.245.675 €

Exclusief BTW

Exclusief ereloon

Vergoeding offertes

8.500 € excl btw per kandidaat (4 kandidaten)

Type opdracht

Europese publicatie

  • Datum Europese publicatie:
  • Nummer Europese publicatie: 112045

Dit project is gerealiseerd via Open Oproep. Lees meer info over deze tool.

Laatst nagekeken op: .