Sint-Niklaas - Masterplan stationsomgeving

De stad Sint-Niklaas wenst een masterplan te laten opmaken voor de herontwikkeling van de stationsomgeving. De stationsomgeving is een van de drie toekomstplekken die de stad wil realiseren als motor voor de groei en versterking van het stadscentrum. Het stadsbestuur wenst te onderzoeken op welke manier deze toekomstplek hiertoe kan bijdragen.  

De stad Sint-Niklaas vervult een centrale rol als centrumstad en economisch knooppunt binnen het Waasland, een regio met zo’n 300.000 inwoners waarop de stad een sterke aantrekkingskracht uitoefent. Sint-Niklaas is een uitgesproken onderwijs- en jongerenstad, maar heeft daarnaast ook een van de laagste jobratio’s (76%) van alle centrumsteden.  

De komende tien jaar zal de stad Sint-Niklaas groeien naar meer dan 90.000 inwoners, wat vraagt om extra woningen, scholen, sportinfrastructuur en groen. De stad wenst te laten onderzoeken hoe de 20 hectare grote stationsomgeving, als een van de drie toekomstplekken, mee kan bijdragen tot het opvangen van deze stedelijke groei, het versterken van de economische relance van de stad en het opwaarderen van de publieke ruimte.  

Vandaag is de stationsomgeving een weinig uitnodigende plek met verkeersoverlast en weinig duurzaam ruimtegebruik. Bovendien werkt de spoorwegbedding, met slechts twee verbindingen tussen de noord- en zuidzijde, als fysieke en visuele barrière. Toch is de locatie op de as Antwerpen-Gent een enorme troef die vandaag onderbenut wordt: deze plek biedt heel wat kansen.  

Als regionaal multimodaal knooppunt moeten de voorzieningen, de verkeersstromen van de verschillende modi en de doorwaadbaarheid in de omgeving worden geoptimaliseerd. De stationsomgeving moet als verbindende schakel tussen de noord- en zuidzijde worden ingezet. De publieke ruimte zal daarbij een evenwichtige dialoog moeten faciliteren tussen passerende pendelaars enerzijds en bewoners en bezoekers die hier verpozen anderzijds. De stad verwacht ook input over welke functies en voorzieningen nabij een regionaal station noodzakelijk zijn om reizigers te ontvangen. Deze opdracht biedt een uitgelezen kans om een sterke identiteit en uitstraling te geven aan de buurt en de stad Sint-Niklaas. Het bestaande lobbenstadmodel van de stad dient hier te worden doorgetrokken om de publieke ruimte te vergroenen, water op te vangen en hittestress tegen te gaan. 

De troeven van deze A-locatie wil de stad inzetten om de dynamiek en levendigheid van het stadscentrum te versterken. Ze ziet een economisch-culturele hotspot met ruimte voor wonen, werken, onderwijs, ontspanning en andere bovenlokale functies. De stad streeft hierbij naar de creatie van 1.500 bijkomende jobs door de realisatie van nieuwe kantoorruimte. Het is ook de ambitie om extra woningen en sport- en ontspanningsvoorzieningen te realiseren, afgestemd op de schaal van de wijk. Ook wenst men in te zetten op studentenhuisvesting om een aantrekkelijk leef- en leerklimaat voor jongeren te versterken. 

De stad wenst ontwerpend onderzoek in te zetten om te komen tot een voorkeurscenario voor de verdere ruimtelijke ontwikkeling van de stationsomgeving, over de eigendomsgrenzen heen. Hierbij vraagt de stad specifieke aandacht voor de robuustheid van het globale plan door rekening te houden met uitvoeringsmethodieken, faseringsmogelijkheden, financiële haalbaarheid, transformeerbaarheid in de tijd en klimaatrobuustheid. Het eindresultaat is een wervend beeld met een globaal ontwikkelingsperspectief, waarmee de stad onmiddellijk van start kan gaan en dus de brug slaat tussen visie en realisatie. 

De opdrachtgever zoekt hiervoor een multidisciplinair team met kennis van en ervaring in stedenbouw, landschap, mobiliteit en publieke ruimte. Er wordt geen expertise verwacht wat betreft financiële doorrekening en participatie: deze taken worden door de stad zelf opgenomen. In deze fase wordt in de eerste plaats een ontwerper gezocht. De ontwerper kan zich voor de overige disciplines in offertefase laten bijstaan door een derde partij. Van de ontwerper wordt verwacht dat die het ontwerpend onderzoek en de mogelijke toekomstscenario’s verduidelijkt met sprekend grafisch materiaal. Het stadsbestuur en eventuele externe partners moeten nauw betrokken worden bij het traject. De stad zal instaan voor de praktische en inhoudelijke organisatie van de overlegmomenten. 

Het Team Vlaams Bouwmeester begeleidt het hele project en zal deel uitmaken van het adviescomité voor de gunning van de opdracht.  

De Oproep aan geïnteresseerden heeft als doel om een lijst van geïnteresseerde ontwerpers samen te stellen. In deze fase is het niet nodig reeds een multidisciplinair team te vormen. De ontwerper kan zich voor de overige disciplines in de offertefase laten bijstaan door een derde partij. 

Deze lijst zal de opdrachtgever in staat stellen om een keuze te maken van aan te schrijven ontwerpers. Aan de aanmelding zijn geen rechten of plichten verbonden, noch voor de indiener, noch voor de opdrachtgever. De aanmeldingen zijn louter voor intern gebruik bij de opdrachtgever en het Team Vlaams Bouwmeester. De aanmeldingen zullen nergens bekendgemaakt worden.