Brussel - Masterplan Ancienne Belgique - AB

De Ancienne Belgique (AB) is een van de beste concertzalen in Europa. De Vlaamse overheid zoekt een ontwerpteam dat architectuur, akoestiek, duurzaamheid en technische innovatie toekomstgericht weet te verbinden. Samen werken we aan een ruimtelijk toekomstplan dat niet alleen praktisch en gefaseerd is, maar ook de culturele en maatschappelijke ambities zoals duurzaamheid, techniciteit, stedelijke verankering, artistieke en publieksbeleving van AB weerspiegelt, om zo de toppositie te blijven waarmaken. 

De AB is meer dan een concertzaal: het is een stedelijke actor in het hart van Brussel. Deze culturele hotspot met een roemrijke geschiedenis is niet enkel een infrastructuur voor muziek en podiumkunsten, maar ook een stedelijke motor die jaarlijks meer dan 350.000 bezoekers aantrekt met zo’n 400 optredens. Die rol moet in de toekomst nog krachtiger vertaald worden in de ruimtes en uitstraling van het gebouw. De maatschappelijke en culturele rol van AB zal blijven evolueren: meer community-werking, inzet op duurzaamheid, hybride events en cocreatie met een divers publiek.  

Na meer dan drie decennia intensief gebruik en punctuele aanpassingen loopt de AB tegen de grenzen van haar fysieke en functionele mogelijkheden aan. De huidige circulatie is gefragmenteerd, met knelpunten voor artiesten, bezoekers en medewerkers. Technische uitdagingen zoals inefficiënte logistiek, geluidsoverdracht (zowel inpandig als naar buiten) en energetische inefficiëntie verhinderen momenteel een optimale benutting van de ruimtes. 

De opdracht betreft het uitwerken van een ruimtelijk toekomstplan met mogelijke ontwikkelingsscenario’s voor het maximaal benutten van het potentieel van de AB. Er moet nagedacht worden over ruimtegebruik, beheer, circulatiestromen, optimalisaties op vlak van akoestiek en duurzaamheid, de interactie met de buurt en de stad. Het doel is om, via een gefaseerd en kostenefficiënt plan, het gebouw toekomstbestendig te maken en optimaal te laten aansluiten bij de ambities en noden van AB. 

De opdracht bestaat uit verschillende onderdelen: 

• het analyseren en verbeteren van de relatie van de infrastructuur van AB met haar stedelijke context, inclusief mobiliteit, logistiek en buurtbetrokkenheid;
• het maximaliseren van de kwaliteit van de interne akoestiek en het minimaliseren van de geluidsoverdracht, intern én naar de buurt toe; 
• het integreren van duurzame, circulaire, energie-efficiënte en toekomstgerichte technische oplossingen.
• het onderzoeken en ontwikkelen van innovatieve realisatie- en theatertechnieken, met aandacht voor toekomstige technieken, ergonomie en uitvoerbaarheid;  
• het herdenken van de interne circulatie, logistiek en ondersteunende functies om een optimale werking te garanderen; 
• het infrastructureel versterken van de culturele, historische en visuele identiteit van de AB; 
• het onderzoeken en voorbereiden van uitbreidingsmogelijkheden, zoals een extra zaal, zonder de bestaande kwaliteiten uit het oog te verliezen; 
• het maken van een gefaseerd en financieel plan waarbij AB tijdens de werken zoveel mogelijk de ruimtes kan blijven gebruiken.   

Voor deze opdracht wordt een multidisciplinair ontwerpteam gezocht met expertise in architectuur, complexe stedelijke projecten, transformatie van culturele infrastructuren, duurzaam ontwerpen, akoestische uitdagingen en innovatieve gebouw- en realisatietechnieken. De opdracht vraagt om cocreatieve ontwerpende denkers, een luisterend oor voor de diverse stakeholders, een gevoel voor erfgoed én een sterke visie op hedendaagse, maatschappelijke uitdagingen. 

• Briefing: november 2025
• Indiening offerte: december 2025
• Presentatie offerte aan gunningscommissie: januari 2026
• Gunning: maart 2026
• Start van de studie: april 2026
• Duur van de opdracht: 1 jaar

Het Team Vlaams Bouwmeester en de Bouwmeester Maître Architecte van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest begeleiden het hele project en zullen samen met een delegatie van de Vlaamse overheid en de AB deel uitmaken van het adviescomité voor de gunning van de opdracht. 

De Oproep aan geïnteresseerden heeft als doel om een lijst van geïnteresseerde ontwerpteams samen te stellen. Deze lijst zal de opdrachtgever in staat stellen om een keuze te maken van aan te schrijven ontwerpteams. Aan de aanmelding zijn geen rechten of plichten verbonden, noch voor de indiener, noch voor de opdrachtgever. De aanmeldingen zijn louter voor intern gebruik bij de opdrachtgever en de bouwmeesters. De aanmeldingen zullen nergens bekendgemaakt worden.