Galmaarden - Uitbreiding voor Oude Cité

Projectvoorstellen

Marthe Sambaer en Louis Ocket laten zich voor hun masterplan inspireren door het erfgoed en de originele boerderijtypologie met de verschuivingen en schakeling van de volumes, de inhammetjes, de vele doorsteken en zichten, het verspringen van de daken, de informele ruimtes met bankjes en nissen, ... Door het slopen van het bijgebouw, de winkel met achtergelegen loods en de garages ontstaat een langgerekte open ruimte als verbindende plek tussen bewoners en buren. De nieuwbouwvolumes worden achteraan op de site voorzien en grijpen terug naar de originele dubbele vierkantshoeve. Hun beeldtaal getuigt van fijngevoeligheid en oog voor detail. 
Pluk Van Brempt en Anaïs Van der Hauwaert starten met een brede lezing van Galmaarden en voorzien een zachte verbinding die de Kapellestraat met de achterliggende Molenwijk verbindt. De bestaande en nieuwe bebouwing omsluit twee collectieve hoven, ook een verwijzing naar de oorspronkelijke vierkantshoeve. 
Jinse Van Snick en Yutah Geeraerts zetten in op een woonerf en nemen de typologie van de rijwoning als bouwsteen. Door de volumes te vertrappen en te voorzien van hellende daken maken ze de overgang tussen de kleine korrel van de omliggende bebouwing en de grotere volumes van de Oude Cité.

Alle drie de artistieke voorstellen refereren op hun manier aan de geschiedenis van de Oude Cité. 
Clara Spilliaert ontwierp een ‘plukladder’ als sculptuur, bespeelbaar element en plek van samenkomst. Hiermee vestigt ze ook de aandacht op de levenscyclus van de toekomstige boom. 
Maud Gourdon kijkt verder dan de Oude Cité en onderzoekt de rol van de vrouw in de mijngeschiedenis. Om de vrouwen te eren wil Maud een aantal lampen integreren in de publieke ruimte. De patroonheilige van de mijnwerkers is immers Sint-Barbara, die vaak wordt afgebeeld met een mijnwerkerslamp. 
Sigurros Bjornsdottir wil verspreid over de site een reeks bronzen sculpturen realiseren die gaandeweg ontdekt kunnen worden en een soort route vormen. Hiermee verwijst ze naar het bouwjaar dat traditioneel in brons op de gevel werd bevestigd.

Op woensdag 11 oktober 2023 stelden Marthe Sambaer en Louis Ocket voor in bijzijn van Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele en Vlaams Bouwmeester Erik Wieërs.

Bekijk de videoreportage van Ring.TV

Providentia heeft in de jaren 1980 de woningen van Oude Cité aangekocht. De hoofdgebouwen dateren uit het midden van de 19de eeuw en werden opgericht als bijgebouwen van een hoeve (Kapellestraat 37). De site maakt deel uit van het collectieve geheugen van Galmaarden. De hoofdgebouwen zijn erkend als vastgesteld bouwkundig erfgoed, maar vormen geen beschermd monument. In de loop der jaren zijn ze omgebouwd tot arbeiderswoningen voor de mijnwerkers. Providentia heeft de panden verbouwd tot elf eengezinswoningen en drie appartementen. De woningen voldoen niet meer aan de huidige normen van kwaliteit, comfort en energie en kampen met stabiliteitsproblemen. De huidige buitenruimtes worden niet optimaal benut. Er heerst echter wel een zeer charmante sfeer die we wensen te behouden en te versterken.

Als eerste stap wensen we een stedenbouwkundige studie voor de gehele site te laten werken. De site kan worden uitgebreid door het toevoegen van het pand en de bijbehorende grond van Kapellestraat 11. De studie dient in te zetten op een grondige analyse van de gebouwen van Oude Cité, om uit te maken of ze al dan niet gedeeltelijk of volledig behouden kunnen/moeten blijven. Daarnaast dient de ontwerper een optimale fasering te bepalen om herhuisvesting op de site te kunnen aanbieden, en de mogelijkheid tot opschaling alsook de herontwikkeling van de buitenruimtes te onderzoeken, in al hun dimensies.

Als tweede stap wensen we een eerste fase van de studie verder te laten uitwerken. Het uitgangspunt zou zijn om in te zetten op de mogelijke herhuisvesting van de huidige bewoners die dit wensen. Aanleiding hiervoor is dat een groot deel van de huidige sfeer mede gemaakt wordt door de bewoners.

Kunst in opdracht maakt deel uit van het denk- en ontwerpproces voor dit project. Een kunstwerk kan de sociale context versterken en het ontmoeten faciliteren. Het Platform Kunst in Opdracht van het Departement Cultuur, Jeugd en Media selecteert en begeleidt de kunstenaar(s).