05. werk gefaseerd
05. De toekomst begint vandaag. Ontwikkel een visie in functie van een gefaseerde uitvoering.
In de Leefbuurt wordt niet aan één knelpunt gewerkt, maar vanuit een breder ruimtelijk kader én vooral ook vanuit een toekomstperspectief op de lange termijn. Maar het beschikbare uitvoeringsbudget legt altijd beperkingen op. Dat was ook zo in de zeven Leefbuurten. Het spreekt voor zich dat een Gemeente zelden de middelen heeft om de publieke ruimte van een hele buurt in één keer opnieuw aan te leggen. Door te werken met deelopdrachten kun je deze realiteit net omzetten in toegevoegde waarde.
Voor iedere Leefbuurt werd enerzijds een ruimtelijke toekomstvisie voor het openbaar domein in een gebied met minstens de grootte van de buurt of de wijk opgemaakt (een ‘Leefbuurtplan’). Die visie is gebaseerd op afwegingen omtrent mobiliteit, klimaatrobuustheid, belevings- en verblijfswaarde, lokale kennis enzovoort. Er hoort een inventaris van de focusgebieden of strategische deelprojecten bij: wat zijn de mogelijke uitvoeringsprojecten die het verschil maken en waar liggen ze? Een actieprogramma biedt vervolgens inzicht in de mogelijke fasering van de realisatie met een duidelijke prioritering in functie van budgetten. Daarbij kunnen de strategische uitvoeringsprojecten worden aangevuld met proefopstellingen of quick wins.
Het tweede deel van de opdracht omvat de volledige studieopdracht voor de eerste concrete uitvoering van één of meer van die strategische deelprojecten. Soms is van bij aanvang duidelijk welk uitvoeringsproject een katalysator kan vormen voor de ontwikkeling van de Leefbuurt. In andere gevallen is diepgaander ontwerpend onderzoek nodig om uit te wijzen welke eerste ingrepen de grootste vruchten zullen afwerpen. Afhankelijk van de situatie kan de Gemeente dan beslissen om de al beschikbare uitvoeringsmiddelen in te zetten voor de herinrichting van één locatie, of ze te spreiden over verschillende kleinere ingrepen, maar steeds in lijn met de totaalvisie.
Ook voor kleinere besturen is de opmaak van een dergelijk ‘Leefbuurtplan’ als legislatuur-overschrijdend kader haalbaar én wenselijk. Een heldere en doordachte toekomstvisie met een duidelijke benoeming van deelprojecten waaraan gefaseerd gewerkt kan worden, maakt dat deze investering op termijn winst oplevert. Uiteindelijk kunnen alle toekomstige kleine en grote projecten eraan worden afgetoetst.