Dessel - NIRAS

Open Oproep OO2502 Gerealiseerd

OO2502 Dessel - Niras realisatie ©Filip Dujardin

Realisatie

In 2006 kreeg NIRAS de opdracht het geïntegreerde project voor oppervlakteberging van radioactief afval van categorie A in de gemeente Dessel verder uit te werken. Eén van de projectonderdelen is het communicatiecentrum, dat gerealiseerd werd in de nabijheid van de toekomstige bergingsinstallatie. De bouw van het centrum is één van de voorwaarden die de lokale partnerschappen STORA en MONA verbonden hebben aan de berging van radioactief afval op het grondgebied van de gemeente.

De functie van het communicatiecentrum is tweeledig: enerzijds worden bezoekers hier geïnformeerd over het beheer van radioactief afval en over het geïntegreerde bergingsproject in het bijzonder. Anderzijds staat de infrastructuur ten dienste van de lokale gemeenschap. Het project omvat verschillende onderdelen: een nieuw bezoekers- en gemeenschapscentrum, bijbehorende buitenruimtes met parking en evenementenweide en een uitgestrekt landschapspark met een hoofdpad dat de verschillende onderdelen van het parcours met de streek verbindt.

Het ontwerp van Bovenbouw en ONO architectuur vertoont eenzelfde tweeledigheid als het programma, met een imposante betonstructuur en een luchtige onderbouw. De eerste zweeft als een tafel meer dan acht meter boven de grond en omvat de permanente tentoonstellingsruimte. De robuuste figuur belichaamt zowel letterlijk als figuurlijk de permanentie en dus ook de tijdsdimensie van de berging van het categorie A-afval. De onderkant van de betonnen tafel vormt het dak van de onderbouw, een lichte houtconstructie die ruimte biedt aan de sneller wijzigende invulling van het gemeenschapscentrum. In een intensief participatief traject werd door het ontwerpteam hard gewerkt aan de configuratie van de benodigde lokalen, kantoren en zalen, met een levendige collage als eindresultaat. Er werd gekozen voor een compact gebouw met een stapeling van volumes rond een centraal gelegen binnenruimte. Alle publiek toegankelijke programmaonderdelen op het gelijkvloers grenzen rechtstreeks aan dit centrumplein.

Het resultaat is geen neutraal gebouw, maar een specifieke structuur die op een interessante wijze het programma verbeeldt. Door de gelijkenissen met de bergings- en verwerkingssite op te zoeken, brengt het gebouw de bezoekers vanzelf dichter bij het hele gebeuren. De hoge belevingswaarde biedt een tegenwicht voor de abstractie van het bergingsverhaal en de daaraan verbonden problematiek. Architectonische evenementen zoals passerelles, schaalverschillen, krachtige overgangen, avontuurlijke parcours, scenische trappartijen en een uitkijkpunt maken een bezoek tot een ware belevenis. De grote tafel symboliseert het verenigen van mensen rondom de problematiek van kernafval, een metafoor die ook naklinkt in de naam van het nieuwe communicatiecentrum: Tabloo.

NOOT:

Het ontwerp van de tentoonstellingen en het belevingsparcours maakten geen deel uit van de opdracht die via de Open Oproep werd toegekend. Beide werden gerealiseerd door Bailleul Ontwerpbureau.

Gunning

Bovenbouw Architecten, ONO architectuur

Download ontwerpvisie

Selectie

BOOM Landscape, LARS Laboratory for Architectural ReSearch, Powerhouse Company International

Download ontwerpvisie

Projectbeschrijving

De selectiebeslissing kan op eenvoudig verzoek bekomen via bouwmeester@vlaanderen.be.

NIRAS, de Nationale Instelling voor Radioactief Afval en verrijkte Splijtstoffen, werkte de voorbije jaren intensief aan een permanente oplossing voor het Belgische laag- en middelactief, kortlevend afval (het zogenaamde categorie A-afval). Het resultaat is het cAt-project. Het geheel staat niet alleen voor de veilige berging aan de oppervlakte van dit radioactieve afval, maar ook voor verschillende andere projecten die een positieve impact zullen hebben op de werkgelegenheid, de welvaart en het welzijn in de regio. De berging zal gerealiseerd worden op de nucleaire bedrijvenzone van Dessel en Mol, ten noorden van het kanaal Bocholt-Herentals.

Om een duurzaam en lokaal verankerd draagvlak te verwerven voor de oppervlakteberging, werden de principes van co-design gevolgd. Dit houdt in dat de lokale partnerschappen STORA (van de gemeente Dessel) en MONA (van de gemeente Mol) volwaardige partners zijn in het plan- en het besluitvormingsproces.

Het toekomstige communicatieparcours is een belangrijk onderdeel van het cAt-project en was een voorwaarde van de gemeente Dessel om de berging te aanvaarden. Het communicatieparcours heeft een tweeledig doel: enerzijds bezoekers informeren over het beheer van radioactief afval en over de berging. Anderzijds de infrastructuur van het communicatieparcours zoveel mogelijk ten dienste stellen van de lokale gemeenschap. Het communicatieparcours omvat verschillende onderdelen die één samenhangend geheel vormen: 

- Een communicatiecentrum waarin zijn ondergebracht een contact- en onthaalcentrum, een themapark over het beheer van radioactief afval  en een digitaal en interactief netwerk (DIN). De inrichting van het themapark valt buiten deze ontwerpopgave.

- In de buitenruimte rond het communicatiecentrum worden programma’s ingeplant die de werking van het communicatiecentrum ondersteunen. Het gaat onder meer om een bezoekersparking, een weide voor kleinschalige openluchtevenementen en een terras met speelruimte. De buitenprogramma’s moeten geïntegreerd worden in één samenhangend en natuurlijk landschapspark van ruim 15 ha.

- De cAt-walk is een 600 meter lange, kokervormige passerelconstructie die bezoekers op een hoogte van zeven meter tot bij een aantal gebouwen in de beveiligde nucleaire zone voert. In deze gebouwen kunnen ze de bewerkingen bekijken die het radioactief afval ondergaat voorafgaand aan de oppervlakteberging. De cAt-walk is meer dan een louter utilitaire constructie, maar een blikvanger en visitekaartje voor de bergingssite. 

Via de procedure van de open oproep wensen NIRAS en de partnerschappen STORA en MONA een multidisciplinair ontwerpteam aan te stellen voor het volledige communicatieparcours. Rekening houdend met de variatie en complexiteit van de opgave, moeten in het ontwerpteam minimaal een architect, een landschapsarchitect en een interieurontwerper opgenomen worden. 

Daarnaast moet het ontwerpteam een sterke procesbereidheid aan de dag leggen, teneinde het draagvlak dat verworven werd bij de lokale gemeenschap verder te versterken tijdens de uitwerking van het communicatieparcours. De ontwerper moet ook een hoog ambitieniveau nastreven  op het vlak van architectuur en duurzaam bouwen. Het verdient aanbeveling om een expert inzake duurzaamheidstechnieken op te nemen in het ontwerpteam. 

HONORARIA:

architectuur: min 6% en max 8% 
stabiliteit: min 1,5 % en max 2,5%
technieken + duurzaamheid: min 2,5% en max 3,5%
[Percentages worden toegepast op het totaal investeringsbedrag van het gebouw en de koker of cAt-walk.]
omgevingsaanleg: min 6% en max 8%[Percentage wordt toegepast op het totaal investeringsbedrag van het aandeel omgevingsaanleg]

BUDGET:
9.000.000 € btw excl. voor het investeringsbedrag van het gebouw
1.300.000 € btw excl. voor het investeringsbedrag van de koker
2.600.000 € btw excl. voor de omgevingsaanleg

Projectgegevens

Projectcode

OO2502

Officiële naam

Volledige studieopdracht voor het ontwerp van het communicatieparcours van het geïntegreerd project van oppervlakteberging van het categorie A-afval in Dessel.

Dit project maakt deel uit van de projectenbundel OO25.

Status

Gerealiseerd

Opdrachtgever

NIRAS – nationale instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen

Locatie bouwplaats

Gravenstraat - Kasteelsedijk
2480 Dessel
België

Timing project

  • Selectievergadering:
  • Eerste briefing:
  • Tweede briefing:
  • Deadline indienen offertes:
  • Gunningscommissie:
  • Toewijzing ontwerpers:

Contactpersoon opdrachtgever

Evelyn Hooft

Gunningswijze

prijsvraag voor ontwerpen met gunning via onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking.

Extern jurylid

Guy Chatel

Financieel

Vergoeding offertes

€18.000 (excl. btw) per laureaat – drie gegadigden

Type opdracht

Europese publicatie

  • Datum Europese publicatie:
  • Nummer Europese publicatie: 2013/S 031-048866

Publicatie bulletin

  • Datum publicatie bulletin:
  • Number publication bulletin: 2013-501128

Dit project is gerealiseerd via Open Oproep. Lees meer info over deze tool.

Laatst nagekeken op: .