Geel - OPZ

Naast psychiatrische zorgverlening in de gesloten instelling van de Sanokliniek, vervult het OPZ Geel een belangrijke functie in het  rehabilitatieproces van de patiënten uit de gezinsverpleging. In residenties in het park rondom het rehabilitatiecentrum (gebouw AB) verblijven kandidaat-patiënten. Tevens herbergt het park activiteitencentra waar personen uit de thuisverpleging in dagopvang verblijven.
De analyse van de bestaande toestand geeft het inzicht dat er structurerende principes nodig zijn om de toekomstige ontwikkelingen te sturen. Deze principes worden vertaald in negen concepten die de aanleiding geven tot een nieuwe visie op het huidige park. Het opmaken van een masterplan overstijgt de gestelde vraag, maar de structurerende principes zijn nodig als ruimtelijk kader voor de verdere invulling. Daarbij wordt met respect omgegaan met de bestaande architectuur. De gebouwen symboliseren immers 140 jaar institutionele geschiedenis en leggen de relatie met de 700 jaar oude gezinsverpleging. Het rehabilitatiecentrum heeft een belangrijke symbool- en betekeniswaarde want staat symbool voor de hoop om terug aan te pikken op een normaal leven.
De symmetrische opbouw wordt bewaard. Aan de voorzijde worden twee ‘leefkamers’ toegevoegd. Deze toevoegingen zijn duidelijk hedendaags. Het kleurgebruik onderstreept het speels karakter. Ze staan op de grens tussen het verzorgingsgebouw en de buitenwereld en symboliseren de hoop van de patiënten zich opnieuw te integreren in de maatschappij, geruggesteund door het centrum.
 

De gezinsverpleging van psychiatrische patiënten in Geel staat sinds 1850 onder toezicht van de overheid, waarvoor dit gebouwencomplex werd opgericht. De oudste vleugel dateert van 1861 en is een ontwerp van de Gentse architect A. Pauli. Het gebouw werd opgericht volgens de ideeën van psychiater J. Guislain, een van de voorlopers van de moderne psychiatrie die krankzinnigheid als een geneesbare ziekte beschouwde. Achter deze hoofdvleugel werden tussen de beide wereldoorlogen nieuwe bouwvolumes toegevoegd. Het project voor de open oproep betreft deze achterliggende vleugels in cottagestijl. Het gebouw herbergt twee leefgroepen van telkens 30 personen. De opvang van deze personen moet in dit gebouw nog gedurende tien jaar verzekerd worden. Daarvoor zijn aanpassingswerken nodig. Welke bestemming het gebouw nadien krijgt is onzeker. Er dient dus gezocht naar een oplossing die voldoet aan het programma, maar in de toekomst ook nog ander gebruik mogelijk laat.