Gent - Huis van Oombergen

De voormalige woning is overladen met boekenstapels die onderling verbonden zijn via een labyrintische circulatie. De enige ruimte die ademt in de chaos is het boekenmagazijn in de voormalige conciërgevertrekken in de kelder. Het gebouw situeert zich meer in de tijd dan in Gent. Het is dan ook aangewezen een structurele ingreep prioritair te stellen, eerder dan een discussie op te starten omtrent al dan niet te behouden interieurelementen.

Zowel fasering als structurele ingreep zijn gericht op het creëren van bruikbare leegte. Dit gebeurt in eerste instantie door het exporteren van de boekenstapels uit het gebouw door het magazijn uit te breiden met rolkasten. De ongebruikte leegte van de binnentuin wordt met de inbreng van dit boekendepot opgetild tot podium in een atrium. Dit atrium wordt een centrale lichtplek waarin de verticale circulatie visueel aanwezig is en waarrond de gelaagdheid van de verschillende vloeren zichtbaar wordt. Dak- en vloerannexen worden gedragen door de metalen liftschacht, die zich als een nieuw autonoom object manifesteert ten opzichte van de omgevende historische gevels.

Het podium kan als receptieruimte gebruikt worden, zowel voor activiteiten in de grote vergaderzaal als voor congressen en dergelijke in de salons. Het atrium levert een nieuw interieur aan tussen de omliggende bestaande interieurs. Een interieur dan niet in zichzelf gekeerd is, maar het noodzakelijk verband legt tussen de omliggende interieurs. Een ingreep die niet enkel een functioneel verband legt, maar bovendien het gebouw en de verschillende periodes waarin het tot stand gekomen is, opnieuw leesbaar maakt. De voorgestelde fasering heeft als gevolg dat pas kan gestart worden met de restauratie, wanneer het gebouw ‘leeg’ gemaakt is door het voorgestelde scenario.

Het niveau van de voormalige boekenzolder in de achterbouw vormt samen met hetzelfde niveau in de voorbouw een kantoorlandschap rondom het atrium. In de voorbouw situeren zich de meer representatieve functies. In de achterbouw heeft het kantoorlandschap ramen en terrassen die uitzien over het Gentse stadslandschap. De werkvloer wordt hierdoor prominent aanwezig in het stedelijk leven.

De zolderverdieping van de voorbouw krijgt in de leegmaakoperatie een autonoom statuut, los van het publieke gebruik van het gelijkvloers of het werkkarakter van de eerste verdieping. Met een nieuwe brandtrap en lift wordt deze verdieping vanuit de inkomgang als een afzonderlijk compartiment ontsloten. Naar programma toe wordt hier een verblijfsruimte gesuggereerd. Dit kan zowel refterruimte voor het personeel als woning voor een conciërge inhouden. Als tijdelijke verblijfsruimte zou dit niveau gebruikt kunnen worden door vorsers of ‘writers in residence’.
 

Het Huis van Oombergen herbergt de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en  Letterkunde (KANTL). Zowel het interieur als het exterieur van het gebouw zijn aan restauratie toe. Daarbij dient rekening gehouden te worden met de huidige functie en bestemming en moeten diverse ruimtes verder uitgerust worden met technieken voor elektriciteit, sanitair en verwarming, over klimaatbeheersing en telecommunicatie tot inbraak- en brandbeveiliging. Bij de restauratie is het de bedoeling om een aantal minder geslaagde en ongepaste ingrepen en afwerkingen uit het verleden te verwijderen en te herstellen.