Olen - Bouwmeester Scan

De gemeente Olen is 23,17km² groot en telde 12.491 inwoners in 2018.

Situering van de gemeente

De gemeente Olen ligt in de Kempen. Het woord Kempen stamt af van het woord ‘Campinia’ of ‘Campina’, Latijn voor ‘open ruimte’. ‘Open ruimte’ zou een goede karakterisering zijn voor de Kempen aan het begin van de 19de eeuw, toen het nog heel geïsoleerd lag. Het was met het hertekenen van de grenzen en het ontstaan van België in 1830 dat de Kempen terug op de voorgrond kwam. Nicolas Kümmer was de architect van een ingenieus systeem dat zowel de transportproblemen als de bodemontwikkeling wilde aanpakken door het aanleggen van verschillende kanalen (o.a. het kanaal Bocholt-Herentals (1846) dat Olen in het noorden snijdt).

Het graven van kanalen zorgde tevens voor de ontdekking van klei en wit zand in de Kempense schrale gronden. Het wit zand, belangrijk voor de productie van glas en ICT-toepassingen, legde één van de zaadjes voor de bedrijvigheid dat het uitzicht van de Kempen typeert. Een andere bedrijfstak vloeide voort uit de creatieve landbouwers die zichzelf moesten blijven innoveren om aan landbouw te doen op de schrale bodems. Ze deden dit d.m.v. nieuwe productiesystemen (voedselindustrie) en het aanpassen van hun materiaal (metaalindustrie). Vandaag de dag ontwikkelt de bedrijvigheid verder, waarbij de goede locatie (Albertkanaal, Ijzeren rijn en E313) zeker een rol speelt.

Ondertussen bouwde de Kempenaar gestaag voort. Hierbij evolueerde het nederzettingspatroon van de hoeves naar de diffuse verstedelijking die het gebied nu kenmerkt. Het huizenarsenaal breidde gestaag uit ten koste van het pre-industrieel akkerland. De landbouwactiviteiten verhuisden. De natuurgebieden versnipperden…