Rupelmonde is gelegen aan de Schelde bij de monding van de rivier de Rupel. Deze deelgemeente van Kruibeke heeft een rijke geschiedenis, onder meer als geboorteplaats van Gerardus De Creemer, beter gekend onder de naam Mercator. Het projectgebied, gelegen in het bouwblok tussen de Geerard De Creemerstraat en de Broekstraat, ligt op wandelafstand van het centrum van Rupelmonde. De Gewestelijke Maatschappij voor Huisvesting Beveren wenst hier een tiental sociale koopwoningen te realiseren. 

Het aansnijden van greenfields voor sociale woningbouw is vandaag niet meer aan de orde. De huisvestingsmaatschappij wil met dit inbreidingsproject dan ook op zoek gaan naar mogelijke alternatieven door een bestaand bouwblok kwalitatief te verdichten. Sociale koopwoningen zijn in het verleden voornamelijk gerealiseerd als grondgebonden gezinswoningen met parking of garage. In de toekomst zal deze typologie,vanwege de aanzienlijke grondinname en bouwoppervlakte, steeds minderbetaalbaar en minder wenselijk zijn. Met deze opdracht wil de huisvestingsmaatschappij inzetten op het onderzoek naar evenwaardige kwalitatieve typologieën.Voor de site werd een ruimtelijk uitvoeringsplan opgemaakt. Dit bepaaltdat maximaal 40% van de projectzone mag wordenbebouwd. Minstens 60% blijftdus over voor omgevingsaanleg. Dit biedt kansen voor een kwalitatieve inrichting van de niet bebouwde ruimte in het bouwblok, met het oog op collectief gebruik en vergroening. 

Met de ruimtelijke transformatie van dit binnengebied wil de huisvestingsmaatschappij inzetten op een kwalitatieve verdichtingsstrategie.De site bevindt zich grotendeels in tweede lijn en grenst hierdoor aan verschillende percelen, elk met een eigen zij- of achterkant. Samen met de aanwezige niveauverschillen vormt dit enerzijds een grote ontwerpuitdaging, en anderzijds een mooie kans om een atypische woontypologie te realiseren. 

Projectvoorstellen

Ward Anseeuw gebruikt het aanwezige hoogteverschil als de stuwende kracht van zijn concept. De rijwoningen aan de straatkant en de patiowoningen in het binnengebied voorziet hij van parkeerplaatsen die op termijn kunnen omgevormd worden tot fietsenstalling, groen- of ontmoetingsruimte.
Gaëlle Degezelle haar concept vertrekt van een breed ontwerpend onderzoek naar de mogelijkheden van een stedenbouwkundige invulling waarbij maximaal open ruimte wordt gevrijwaard en de sociale cohesie tussen de bewoners wordt bevorderd. Het antwoord werd gevonden in een duurzame inbreiding geïnspireerd op een tuinbeluik. Het volledige woonprogramma wordt verdeeld over twee volumes met hofwoningen in het binnengebied. 
Kate Kerkhofs en Pieterjan Maes zetten het binnengebied in als groen woonerf. De open ruimte wordt gezien als een sequentie van groene buitenkamers, met een minimum aan verharding. Met het schakelen van doorzonwoningen rond een gedeelde buitenruimte zien zij kansen voor ontmoeting en collectiviteit. De volumes in het binnengebied blijven op respectvolle afstand van de perceelsgrenzen en werken de achterkanten van de woning in de Broekstraat af. 

De site ‘Flierke binnengebied’ ligt midden in een sociale woonwijk, nabij het station en het centrum van Puurs. De wijk werd in de jaren 1970 aangelegd, voordien waren dit weilanden. De projectsite met bejaardenwoningen wordt omgeven door eengezinswoningen met twee bouwlagen en meergezinswoningen met drie bouwlagen.

Woonveer wenst een nieuwbouwproject te realiseren van twaalf huurwoningen, waarbij de vier bestaande bejaardenwoningen worden afgebroken. Bij vergelijking van de kandidaat-huurders met het huidige woonaanbod is er duidelijk een groot tekort aan éénslaapkamerwoningen. Woonveer wenst voor dit project een inhaalbeweging te maken door in te zetten op dit type woningen. Woonveer wil hier dan ook twaalf kleinere woonentiteiten realiseren, waarvan minstens twee aangepast zijn voor mindervaliden.

De projectsite beslaat zo’n 35 are. Tegelijk met het verdichten van de site wil Woonveer de huidige groene open ruimte behouden en versterken als groen hart van de wijk. De huidige groene openbare ruimte vormt een meerwaarde voor de hele wijk maar tegelijk een bron van ergernis voor de omwonenden, omdat ze ook hangjongeren aantrekt die overlast veroorzaken. De nieuwe inrichting van de collectieve en publieke ruimte dient bij te dragen aan een kwaliteitsvolle en levendige buurt, waar jongeren en ouderen elkaar kunnen ontmoeten. Er dient een harmonieuze verhouding te ontstaan tussen bebouwde oppervlakte en publieke groene ruimte.

De wijk is toegankelijk vanaf Merkenveld. Er is dus maar één toegangsweg, waardoor er enkel lokaal autoverkeer is en geen doorgaand verkeer. Voetgangers en fietsers kunnen meerdere toegangswegen benutten. Op de site zelf moet gemotoriseerd verkeer vermeden worden. De opdrachtgevers wensen voorts een leesbare site zonder verborgen of verloren hoekjes, waarbij publieke ruimte en privédomein duidelijk van elkaar gescheiden zijn. De toegangen tot de woningen omvatten liefst zo weinig mogelijk gemeenschappelijke delen.

Dankzij de goede ligging van deze site, met alle voorzieningen op wandelafstand, kan de sociale huisvestingsmaatschappij de burgers hier de mogelijkheid bieden om in Klein-Brabant lokaal te blijven wonen in elke levensfase. Woonveer streeft ernaar (minstens) 20% van al haar gelijkvloerse woningen te voorzien voor mindervaliden. Met dit project wil Woonveer verder timmeren aan de weg om kwalitatieve, duurzame woongelegenheden ter beschikking te stellen tegen een betaalbare prijs binnen een aangename leefomgeving. Woonveer wil bovendien een voortrekkersrol spelen door de nadruk te leggen op efficiënt ontwerpen op het vlak van bewoonbare oppervlakte, compactheid, onderhoud en energie. Ze wil toekomstgericht, duurzaam en energiezuinig bouwen. De mogelijkheid van collectieve technische installaties kan worden onderzocht.

Projectvoorstellen

Linde Redant en Joke Oelbrandt zochten naar een stedenbouwkundige invulling die, in harmonie met de omgeving, bijdraagt tot de sociale cohesie. Door de volumes te verdraaien en te knikken ontstaat een sequens van diverse groenruimtes en wordt er aansluiting gezocht met de korrel van de buurt. De woningen werden heel praktisch, uitvoerbaar en met een bijzondere woonkwaliteit ontworpen. 
Pieter Haegeman zet in op een parkeerstrategie om het appartementsgebouw weer op te nemen in de wijkstructuur en het groen in het centrum te maximaliseren. De gevraagde wooneenheden voorziet hij in drie volumes, die op zo’n manier ontworpen zijn dat toekomstige demografische evoluties opgevangen kunnen worden. 
Vincent Praet ten slotte zorgt voor een ruimtelijke kwaliteitsslag door de restruimte in de wijk in te zetten als bouwzone voor een aantal van de gevraagde woningen. Met het oog op een optimale relatie tussen de woningen en het publieke domein kiest hij voor grondgebonden woningen. De drie voorstellen vertrekken vanuit een brede blik op de site. Bijzondere aandacht gaat uit naar de groene publieke ruimte als middel om de identiteit van de wijk te versterken.

Simon Masschelein en Fran Van Coppenolle willen met de aanplant van een boomgaard verschillende soorten vogels aantrekken, waarvoor ze marmeren vogelkasten ontwerpen, die als juwelen de gevels sieren. Op die manier willen ze de identiteit van de plek versterken en iets aanreiken waar de bewoners trots op kunnen zijn. 
Voor Renée Lorie en Erien Wittouck zijn sociaal-participatieve projecten de kern van hun artistieke praktijk. Enerzijds bestaat hun voorstel uit het verzamelen van wortelrecepten via de vraag ‘Wat is jouw wortel?’. Anderzijds bouwen ze een serre als ontmoetingsplaats voor de buurt. In de ramen zijn foto’s, verhalen, tekeningen en teksten gegraveerd.