Om de klimaatdoelstellingen te halen, zijn grotere en versnelde inspanningen nodig. Hiervoor ligt een belangrijke, maar tevens complexe opgave in de reconversie van ons bestaande bebouwde weefsel. Omdat de focus niet enkel mag liggen op de individuele woning, maar de transitie in onze bebouwde omgeving ook een aanpak op wijkniveau vereist, lanceerden we het concept ‘klimaatwijken’. Omwille van de complexiteit van de klimaatopgave en de versnipperde eigendomsstructuren kan er echter geen duidelijke opdrachtgever of verantwoordelijke worden aangewezen. Het onderzoek verkent dit nieuwe concept en formuleert stapstenen om tot ‘klimaatwijken’ te komen.

In september 2018 lanceerden het Departement Omgeving, het Team Vlaams Bouwmeester en het Vlaams Energieagentschap een oproep aan onderzoeksteams. Een consortium van UGent LABO A, Blaf Architecten en Bureau Bouwtechniek werd aangesteld voor de uitvoering van het onderzoek.

Het onderzoek startte vanuit de twee langetermijnambities van de Vlaamse overheid. Enerzijds vereist de energietransitie een aanpassing van ons patrimonium van verouderde, slecht geïsoleerde en verspreide bebouwing. Anderzijds wil de Vlaamse overheid inzetten op kernversterking en verdichting als alternatief voor het aansnijden van open ruimte. In de koppeling van beide uitdagingen schuilt een interessant vraagstuk rond de transformatie van onze gebouwde omgeving. De schaal van de wijk biedt daarbij mogelijkheden om een alternatief opdrachtgeverschap gestalte te geven en zo – sneller en geïntegreerder dan vandaag – tot concrete realisaties te komen.

Het eindrapport levert waardevolle inzichten over:

• Waarom het wijkniveau potentieel biedt binnen het klimaatvraagstuk
• Wat we begrijpen onder de term ‘klimaatwijken’
• Hoe het realiseren van klimaatwijken samenwerking vereist tussen vele sectoren en een aanpak op verschillende schaalniveaus
• Welke actoren en nieuwe vormen van opdrachtgeverschap een rol kunnen spelen op dit wijkniveau
• Welke projecten kunnen worden opgestart en wat mogelijke eerste stappen zijn om tot echte klimaatwijken te komen 

Aan de hand van deze resultaten zullen de initiatiefnemers bekijken hoe er verder kan worden gewerkt op de thema’sklimaat en energie op wijkniveau.