Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Leefbuurt 06 Tessenderlo

©Michiel De Cleene

Luchtfoto van de Leefbuurt 06 in Tessenderlo

©GDI Vlaanderen

Leefbuurt 06 Tessenderlo: Markt

Handelskern met bovenlokale uitstraling

Het marktplein van Tessenderlo vormt het bruisende hart van de gemeente. Dertig jaar geleden werd de site een laatste keer vernieuwd met de inrichting van het plein zoals we het vandaag kennen. Het beeld van de Markt wordt gedomineerd door het gemeentehuis en twee geklasseerde gebouwen, namelijk de Sint-Martinuskerk en de aanpalende pastorie. Deze belangrijke publieke ruimte wordt vandaag voornamelijk ingevuld als parking en wordt enkel verkeersvrij gemaakt bij evenementen, de drie kermissen en de wekelijkse markt, die op maandag op het plein en in de aanpalende Kerkstraat plaatsvindt.

Door corona vertoeven we allemaal vaker in onze eigen buurt en dat doet ons beseffen dat een kwaliteitsvol en gevarieerd ingericht publiek domein steeds belangrijker wordt. Mensen hebben in hun eigen buurt nood aan een omgeving waar iets te beleven valt, waar ze sociale contacten kunnen leggen of waar ze tot rust kunnen komen. Maar daar wringt het schoentje in het centrum van Tessenderlo. De huidige leef- en belevingskwaliteit van het marktplein en zijn omgeving is niet optimaal. Het gemotoriseerd verkeer overheerst en de geparkeerde wagens hypothekeren het gebruik van het marktplein door actieve gebruikers. De markt voelt als een verkeersknooppunt in plaats van een marktplein.

Het marktplein is momenteel één grote verharde ruimte met slechts hier en daar groen. Het bestuur wil dan ook inzetten op een klimaatadaptievere inrichting van de markt en haar directe omgeving. Groen en blauw in de stedelijke omgeving bieden vele voordelen: ze zorgen voor een gezonder milieu, meer biodiversiteit, minder luchtvervuiling, ruimte voor waterberging, minder geluidshinder en verkoeling in warme periodes. Buurtgroen kan bovendien bijdragen aan de sociale cohesie en de levenskwaliteit van de inwoners.

De site wordt gekenmerkt door een beperkte variatie in functies: de pleinwanden worden voornamelijk ingenomen door horeca en handel. Het is de bedoeling om te evolueren naar een gebied met meer diversiteit en mogelijkheden tot meervoudig gebruik, waar winkelen hand in hand gaat met wonen, werken en ontspannen. Een plein dat ook buiten de openingsuren van winkels jong en oud uitnodigt tot verblijven.

Met de herinrichting van de Markt en de Kerkstraat wil het bestuur een kwaliteitssprong maken op vlak van onder andere actieve mobiliteit en klimaatadaptatie. De gemeente heeft de ambitie om van de markt een klimaatrobuuste verblijfs- en ontmoetingsruimte te maken. Het moet een levendige, groene, gevarieerde, gezonde en autoluwe omgeving worden waar het aangenaam wandelen, fietsen én wonen is. De markt moet uitnodigen om met de fiets naar het centrum te komen en koning auto in de garage te laten. Ze moet een veilige doorsteek worden voor de zwakke weggebruikers, de omgeving moet uitnodigen tot ontmoetingen en sociale contacten, de site moet rust en veiligheid uitstralen. De markt moet bovendien nog meer uitgroeien tot een cruciale schakel in het bovenlokale wandel-, fiets- en groennetwerk.

Het is de ambitie van het gemeentebestuur om de verschillende huidige gebruiken van het plein (parking, horeca, handel, kermis, markt, evenementen,…) zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen en hierbij een goed evenwicht te vinden. Het bestuur beseft dat het een lastige opdracht wordt om àlle functies op de markt te behouden, maar gaat voor ieder probleem wel op zoek naar een oplossing in de vorm van een volwaardig alternatief. Dit project biedt immers opportuniteiten om ruimtelijke kwaliteit in deze openbare ruimte te brengen. Voor deze opdracht is een ontwerpteam vereist met ervaring in de inrichting van de publieke ruimte. Naast de volledige studie voor de herinrichting van het Marktplein en de Kerkstraat, verwacht het bestuur een ontwikkelingsstrategie voor het ruimere gebied met het bewerkstelligen van een modal shift en actieve mobiliteit als primaire doelstelling. Dit moet hand in hand gaan met het bewaren van openheid en het voorzien van groen. De gemeente wenst een plan van aanpak waarin de potenties van de site helemaal tot hun recht komen, om op die manier de verblijfskwaliteit en leefbaarheid van het centrum (gefaseerd) op te krikken. In die zin biedt de integratie van trage verbindingen naar de parkings Binnenhof, Kolmen en Vismarkt een opportuniteit die we niet links mogen laten liggen. Verder dient de bebouwing rond het plein mee in beschouwing te worden genomen in de ontwikkelingsvisie. Zo zal de pastorie worden gerenoveerd en worden voor het gemeentehuis nog uitbreidingsmogelijkheden onderzocht. Om het ontwerp goed te integreren in het ruimtelijk weefsel geven we de ontwerpers eveneens mee dat op dit moment een masterplan voor de ontwikkeling van vier andere sites in de gemeentekern in opmaak is. Voor het definiëren van de relatie van de Markt met zijn omgeving is een afstemming met deze studie belangrijk.

De geplande transformaties in Tessenderlo vergen draagvlak bij de bewoners en een grote en diverse groep stakeholders. Gezien er nog heel wat andere projecten lopende zijn in het centrum werd reeds een externe partner aangesteld voor het uittekenen van een brede communicatiestrategie en de uitvoering ervan in het voorjaar van 2022. Deze externe partner zal het aangestelde ontwerpteam verder ondersteunen en bijstaan in de verderzetting van het participatietraject na de gunning. 

Het Team Vlaamse Bouwmeester begeleidt het hele project en zal samen met de externe deskundigen (mobiliteit, landschap en participatie) deel uitmaken van het adviescomité voor de gunning van de opdracht. Na de gunning zal het ontwerpteam de gemeente verder ondersteunen bij de uitvoering van het project. De projectregisseur en de experten zetten de kwaliteitsbewaking verder in de vorm van een adviesverlenende rol. In deze fase zal ook de Stuurgroep Leefbuurten nog een aantal keer samenkomen om de uitvoering op te volgen in functie van het Leertraject.

Leefbuurt 06 Tessenderlo: Markt Gemeentebestuur Tessenderlo

De gemeente Tessenderlo wil de verblijfskwaliteit van het marktplein drastisch verhogen. De opdracht omvat de volledige studie voor de herinrichting van het Marktplein en de Kerkstraat. Daarnaast wordt ook een ontwikkelingsstrategie met nadruk op mobiliteit en duurzaamheid gevraagd om de modal shift in een ruimer gebied te bewerkstelligen.

Timing
  • Geïnteresseerden kunnen zich melden tot maandag 7 maart 2022, 12 uur
  • Toelichting van de opdracht aan de gekozen ontwerpers: woensdagvoormiddag 6 juli 2022
  • 4 teams worden uitgenodigd om een offerte in te dienen tegen donderdag 22 september 2022, 12 uur
  • Presentatie van de offertes op maandag 3 oktober 2022, vanaf 9u30 (onder voorbehoud)
  • Start van de opdracht: november 2022
Budget
  • Voor de opmaak van de ontwikkelingsstrategie van het gemeentecentrum wordt een forfaitaire vergoeding voorzien van €45.000,- (excl. btw) 
  • Investeringsbudget herinrichting Markt en Kerkstraat: €985.209,- (excl. btw, excl. ereloon) 
  • Honorarium voor de eerste uitvoering: 7% 
Vergoeding

4 teams worden uitgenodigd om een offerte in te dienen tegen een vergoeding van €7.500,- voor een geldige offerte. 

Procedure

Onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking 

Contact

Meer info bij Eline Aerts