Projectomschrijving
Het restauratieve gedeelte van het project kadert binnen het erfgoedbesluit, lees de belangrijke opmerking onderaan.
De opmaak van het beheersplan maakt geen deel uit van de opdracht.
Het beheersplan wordt op basis van het bouwhistorisch onderzoek door de opdrachtgever zelf opgemaakt.
De stad Antwerpen beschikt over een omvangrijke en gevarieerde collectie maritiem erfgoed. Ze wil dit erfgoed aan het grote publiek presenteren in een nieuw Maritiem Museum, dat zal worden opgericht op de droogdokkensite in het noorden van Antwerpen.
De droogdokkensite, met zijn negen geklasseerde droogdokken, getuigt van de geschiedenis van Antwerpen als stad van reders en scheepvaart, en de locatie vormt het knooppunt tussen de stad, de oude en de nieuwe haven. De ambitie is om de combinatie van waardevolle museale objecten, de maritieme geschiedenis van de plek en de unieke locatie ten volle uit te spelen en in te zetten als hefboom voor de ontwikkeling van een bijzonder nieuw stadsdeel: een actieve en multifunctionele belevingsruimte waar verschillende gebruikers elkaar ontmoeten. Daarom werd een masterplan opgemaakt voor de hele site: een plan dat niet alleen de ruimtelijke, maar ook de programmatische potenties scherp stelt. Dit plan vormt de basis en geeft aan hoe de tentoonstelling van en de zorg voor varend en industrieel erfgoed kansen kan creëren voor bijvoorbeeld sociale economie, sport, onderwijs, ambacht en experiment.
Een belangrijke hub binnen dit masterplan vormt het Maritiem Museum. Het Maritiem Museum wordt het kloppend hart van het nieuwe Maritiem Park in ontwikkeling en biedt plaats aan zeer diverse functies:
Tentoonstellingsfuncties
De Doelse Kogge en de maritieme ‘binnencollectie’ van de stad (iconografie, scheepsmodellen, maritieme schilderijen...) worden tentoongesteld. Daarnaast worden kleinere objecten uit de maritieme ‘buitencollectie’ (de schepen die momenteel opgesteld zijn in het Maritiem Park aan de Scheldekaaien) en de collectie haven- en industrieel erfgoed (scheepsmotoren en stoommachines) getoond.
Atelierfuncties
Veel stukken van de stedelijke collectie zijn in slechte staat en moeten hersteld worden. Varend erfgoed vraagt een permanent en intensief onderhoud. Werkplaatsen en ateliers vormen dan ook een essentieel onderdeel van het Maritiem Museum. De bezoeker zal hier op een actieve manier bij betrokken worden.
Kantoorfuncties
Naast de medewerkers van het nieuwe museum worden ook partnerorganisaties in de gebouwen gehuisvest.
Faciliteiten
Al de verschillende gebruikers van het museum en het Maritiem Park kunnen gebruik maken van een groot aantal faciliteiten die zo veel mogelijk gedeeld worden: een refter, kleedkamers met douches, een knutselatelier, leslokalen, vergaderruimtes, …
Daarnaast wordt er ook horeca op de site voorzien.
Het nieuwe Maritiem Museum zal worden opgericht ter plaatse van de huidige gebouwen van het Algemeen Werkhuis Noord (kortweg AWN). AWN telt vandaag verschillende entiteiten. Naast kantoren en werkplaatsen, zijn er ook gebouwen met een bijzondere erfgoedwaarde: een beschermd pomphuis uit 1895 en een pomp- en droogdokmeesterswoning die opgenomen zijn in de Inventaris Onroerend Erfgoed. Er wordt uitgegaan van een combinatie renovatie, restauratie en nieuwbouw. De opmaak van een beeldkwaliteitsplan en inrichtingsprincipes in functie van de ontsluiting van de droogdokkensite rondom de gebouwen maakt ook deel uit van de opdracht.
In opdracht van de stad Antwerpen is AG VESPA op zoek naar een ontwerpteam dat een visie kan uitwerken voor de oprichting van een museum graduele reconversie van de site in functie van het vooropgestelde programma. Het museum wordt uitgedacht als onderdeel van het bijzondere totaallandschap van de droogdokkensite, met zijn bijzondere industrieel en bouwkundig erfgoed. Vanuit het museum wordt dit landschap ontsloten voor bezoekers, recreanten, werklieden, cursisten, … De unieke locatie tussen stad, oude en nieuwe haven wordt maximaal ingezet.
In het ontwerp voor het nieuwe museum zelf krijgen de diverse functies en gebruikers een plaats in een leesbaar geheel. Onder andere de ontmoetingsruimtes waarin de verschillende gebruikers met elkaar in contact komen, worden op een betekenisvolle manier in het ontwerp geïntegreerd. De leesbaarheid en zichtbaarheid van het museum zijn van groot belang.
Het is de ambitie van het stadsbestuur om het museum te realiseren tijdens de volgende legislatuur. Om na de lokale verkiezingen in 2018 meteen van start te kunnen gaan, wordt de ontwerpwedstrijd al georganiseerd tijdens deze legislatuur. Het vervolg van het ontwerptraject en de realisatie zullen plaatsvinden vanaf 2019 en met middelen die hiervoor op de begroting van de volgende legislatuur worden vrijgemaakt. De gunning van de volledige studieopdracht zal plaatsvinden onder opschortende voorwaarde van het verkrijgen van de nodige budgetten.
Honorarium:
Honorarium volgens de graduele ereloontabel van AG VESPA (wordt aangeleverd samen met de projectdefinitie).
Voorlopige verdeling budget en bijbehorende ereloonvorken:
- 66% nieuwbouw: ereloon 9.03%
- 27% renovatie: ereloon 8.95%
- 7% restauratie: ereloon 13.32%
Deze verdeling en de bijbehorende ereloonvorken kunnen wijzigen op basis van het ontwerp van het ontwerpteam.
De opdrachtgever verleent een volledige architectenopdracht, aangevuld met de volgende opdrachten:
- volledige ingenieursopdracht stabiliteit,
- een volledige opdracht technieken,
- een volledige opdracht energiedeskundige,
- een volledige opdracht akoestiek,
- een volledige opdracht landschap (buitenaanleg)
- een volledige opdracht restauratie
De coördinatieopdracht zit vervat in het ereloon.
Project binnen het Onroerenderfgoedbesluit
Lokale besturen die een beschermd monument wensen te restaureren en hiervoor een erfgoedpremie Bijzondere Procedure van meer dan 50% of een onderzoekspremie aanvragen bij de Vlaamse overheid moeten voldoen aan het Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de uitvoering van het Onroerenderfgoedbesluit van 12 juli 2013.
De projecten in Open Oproep die de restauratie van een beschermd monument inhouden, moeten dan ook de bepalingen volgen van deze regelgeving. Dit betekent dat voor deze projecten een ontwerper aangesteld wordt volgens een aangepaste procedure van de Open Oproep.
Op te geven in het portfolio:
Concreet betekent dit in de eerste plaats dat bij de selectie van kandidaten de volgende selectiecriteria worden gehanteerd:
a) de relevante studie en beroepskwalificaties;
b) de algemene deskundigheid met betrekking tot de specifieke projectopdracht;
c) een vermelding van het gedeelte van de opdracht dat de ontwerper of uitvoerder minstens in eigen beheer zal uitvoeren;
Op te geven in de visiebundel (indien het team is geslecteerd):
De ontwerpopdracht voor de opmaak van beheersplannen, de voorafgaande onderzoeken, en de beheersmaatregelen, werkzaamheden of diensten aan beschermde goederen en erfgoedlandschappen wordt minstens gegund (toevoegen in de offertebundel door de 5 geselecteerde kandidaten) op basis van de volgende gunningscriteria:
1) conceptnota met omschrijving van de aanpak en de methodologie van de opdracht;
2) de aanpak inzake duurzaamheid;
3) de vermelding van welke diensten voor welk ereloon geleverd zullen worden;
4) als dat van toepassing is: de visie op de werfopvolging
Opgelet:
- Kandidaat inschrijvers moeten in hun portfolio hun deskundigheid voor dit bijzondere erfgoedproject aantonen aan de hand van minstens de elementen uit artikel 11.5.2 van het Onroerenderfgoedbesluit van 16 mei 2014 met betrekking tot kwaliteit.
- Voor elk van de verschillende onderdelen binnen de opdracht, dient de kandidaat in het portfolio aan te geven wie van het team zal instaan voor de uitvoering van dit onderdeel.
- Bovenstaande selectie- en gunningscriteria met betrekking tot de erfgoedaspecten van het project zullen geïntegreerd worden in de gebruikelijke selectie- en gunningscriteria van de Open Oproep procedure voor het project in zijn globaliteit.
Antwerpen OO3205
Volledige studieopdracht voor de herbestemming en uitbreiding van de voormalige gebouwen van het Algemeen Werkhuis Noord incl. beschermd pomphuis en de omliggende publieke ruimte tot een nieuw Maritiem Museum te Antwerpen.
Status project
- Projectomschrijving
- Gunning
- Geannuleerd
Geselecteerde bureaus
- Atelier Kempe Thill architects and planners, Origin Architecture & Engineering
- 6a architects, architecten de vylder vinck taillieu, Bureau Barbara Van der Wee, Denis Dujardin BVBA, doorzon interieurarchitecten
- Barozzi / Veiga
- Hub
- noAarchitecten, Sergison Bates architects London
Locatie bouwplaats
Droogdokkenweg,
2030 Antwerpen
Timing project
- Selectievergadering: 3 mei 2017
- Eerste briefing: 16 nov 2017
- Tweede briefing: 8 dec 2017
- Indienen: 20 feb 2018
- Jury: 13 mrt 2018
- Toewijzen opdracht aan de uitvoerders: 1 okt 2019
Bouwheer
AG Vespa, autonoom gemeentebedrijf voor vastgoed en stadsprojecten Antwerpen
Contactpersoon Bouwheer
Elisabeth Mercelis
Contactpersoon TVB
Stijn De Vleeschouwer
Gunningswijze
Ontwerpenwedstrijd gevolgd door een onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking.
Budget
€13.000.000 (excl. btw) (excl. ereloon)
Honorarium
Voorlopige verdeling budget en bijbehorende ereloonvorken: 66% nieuwbouw: ereloon 9.03% 27% renovatie: ereloon 8.95% 7% restauratie: ereloon 13.32% (zie projectbeschrijving)
Vergoeding ontwerpers
€16.000 excl. Btw / 5 kandidaten
Downloads
Kandidaten_3205.pdf
selectieverslag_3205.pdf
De Standaard 7 oktober 2017