Genk is een atypische Vlaamse stad, waarin een heel eigen geschiedenis leidde tot een ongewone ruimtelijke structuur en een sociaal gedifferentieerd weefsel. Een stad die leeft van diversiteit, maar zich daarbij geconfronteerd ziet met de complexiteit van een polycentrische stadsstructuur met zeer heterogene kernen en uiteenlopende vormen van connectiviteit.

De afgelopen jaren heeft Genk ingezet op de ontwikkeling van verschillende strategische stadsprojecten om haar stedelijk weefsel te versterken: het stadscentrum, C-Mine, het THOR-park, Kattevennen,….  

Als ontwikkelingsmodel kiest Genk voor de ‘rasterstad’ waarin de polycentrische ontwikkeling een uitgangspunt en een troef zijn. Een lezing van de stad beklemtoont echter een huidige gebrekkige relatie tussen deze excentrische kernen onderling en het huidige stadscentrum. De ontwikkeling van de stationsomgeving speelt een cruciale rol in de verbinding tussen het centrum en de kernen en in de stadsontwikkeling in het algemeen.  In de studie moet de connectiviteit tussen omliggende projectzones onderzocht worden, meer concreet: de verbinding met C-mine (wordt gedeeltelijk reeds onderzocht in de Open Oproep E.Coppéelaan), de verbinding met Kattevennen, de verbinding met andere strategische sites THOR, ZOL, Sportcampus,… 

Genk staat momenteel voor een heroriëntatie van economische activiteiten met nieuwe stedelijke dynamieken tot gevolg. De ruimtelijke vertaling is vandaag nog onvoorspelbaar, maar des te belangrijker is het een duidelijk kader te bepalen waarbinnen deze dynamieken in de toekomst kunnen plaatsvinden.

Een duurzaam mobiliteitsmodel, dat de specifieke ruimtelijke opbouw van onze stad ondersteunt en de connectiviteit tussen mensen en stadsdelen versterkt, is cruciaal. De stationsomgeving moet het toonbeeld worden van nieuwe groene mobiliteit en een centrale rol vervullen in dit model. De stationsomgeving moet een katalysator zijn voor het lanceren van vernieuwende en innovatieve mobiliteitsprojecten.

Een belangrijke hefboom in dit nieuwe, duurzame mobiliteitsmodel is de komst van sneltramlijn 2 in het kader van het Spartacusproject. De tram moet een duidelijk zichtbare plaats krijgen in het straatbeeld van de Europalaan. De ontsluiting van het station moet herdacht worden vanuit het oogpunt van een duurzame en slimme stad. Een goede bereikbaarheid voor alle vervoersmodi is belangrijk, maar ook het verhaal van veiligheid in al zijn facetten is onontbeerlijk. Naast een heldere visie over de ontwikkelingsmogelijkheden van de directe omgeving van het station (met het stationsplein, de invulling en/of transformatie van een aantal strategische sites,…) is ook het onderzoek naar de zowel ruimtelijke als functionele verbinding tussen de stationsomgeving en het stadscentrum essentieel. Een ondertunnelingsscenario voor de Europalaan behoort onder meer in die context eveneens tot de onderzoeksopdracht.

Een andere troef van Genk die in het rasterstad-verhaal naar boven komt, is de verweving tussen het landschap en het bebouwd weefsel. De studie moet een kader bieden voor een verdere ontwikkeling van de eerder smalle, maar langgerekte stadsstrip binnen de invloedssfeer van de Europalaan (en in relatie tot onder meer het ruimere centrumgebied). Genk heeft zich in het verleden ontwikkeld in het valleigebied van de Dorpsbeek, waardoor het landschap zowel ten noorden alsook ten zuiden door een heuvelrug wordt gekenmerkt. In de studie dient onderzocht te worden hoe een versterking van deze stadsstrip in noord zuid richting binnen de invloedssfeer van de Europalaan aan de orde is en op welke manier of met welk programma dit best ingevuld wordt. Er moet onderzocht worden welke functies en programmapunten vernieuwend en aanvullend zijn op het aanbod in Genk. Welke functies kunnen de stedelijkheid en de beleving in ons centrum versterken? Welke functies kunnen hier ruimtelijk ingepast worden?

Van west naar oost moeten volgende ontwikkelingsmogelijkheden zeker meegenomen worden in het onderzoek voor de strategische site Europalaan: zone Xentro – zone slachthuissite, stationsomgeving – Welzijnscampus – omgeving Molenvijver.

Het resultaat van de studie is een geïntegreerd voorstel voor een verdere ontwikkeling van de strategische site Europalaan/stationsomgeving. Het moet bovendien een sterke verbeeldingskracht hebben en gefaseerd kunnen worden uitgevoerd door publieke en private partners.

De focus in het project ligt op de ruime stationsomgeving, met name het gebied tussen de Winterslagstraat en de Westerring, maar is niet los te denken van de volledige stadsstrip. Het studiegebied wordt aldus gevormd door de Europalaan tussen de Vennestraat en de Oosterring. In noordelijke en zuidelijke zin is er geen strikte afbakening, de verdikking van het centrum binnen de invloedssfeer van de Europalaan is een aandachtspunt.

De luchtfoto situeert het project ruimtelijk. Het studiegebied bestaat daarbij uit de Europalaan en zijn omgeving. Een zwaartepunt binnen deze zone wordt gevormd door de stationsomgeving.

De inrichtingsstudie legt de krijtlijnen vast voor toekomstige uitvoeringsprojecten op vlak van architectuur, inrichting van de publieke ruimte en infrastructuur voor de Europalaan en de stationsomgeving van Genk. Het eindresultaat is een wervend beeld en een globaal ontwikkelingsperspectief , inclusief de nodige richtlijnen om de globale visie ruimtelijk te concretiseren. Op deze manier vormt het masterplan een operationeel toetsingskader voor toekomstige projecten.

Kwesties die in de studie van het inrichtingsplan aan bod kunnen komen zijn: de positie, dimensionering en beeldkwaliteit van de infrastructuur, randvoorwaarden voor de verdere uitbouw van de Europalaan en de stationsomgeving (bouwvolumes, mobiliteitsconcept,…), de herinrichting van het publiek domein, maatregelen voor de ontwikkeling en versterking van de ruimtelijke kwaliteit,...

De inrichtingsstudie is de basis voor een vervolgproces dat zich vanaf de inrichtingsstudie al snel op afzonderlijke deelprojecten zal toespitsen. De inrichtingsstudie definieert de deelprojecten en stelt een strategie voor waardoor de opdrachtgever onmiddellijk van start kan gaan met de realisatie van de deelprojecten. De opmaak van het inrichtingsplan is het vast gedeelte van deze opdracht. De uitvoeringsstudie van een eerste fase van deelprojecten is een voorwaardelijk deel van de opdracht. Het budget voor de voorwaardelijke delen wordt bepaald door de uitgangspunten in de inrichtingsstudie, het ereloon voor uitvoeringsopdrachten maakt deel uit van de offerte. De opdrachtgever kan de masterplanner eveneens  aanstellen als een supervisor tijdens de planfase en de uitvoeringsfase van de deelprojecten die door derden uitgevoerd worden. Als supervisor is het zijn taak om de krachtlijnen en de samenhang van de inrichtingsstudie tijdens de uitvoering te bewaken. Deze opdracht kan beschouwd worden als een adviesopdracht en behoort eveneens tot het voorwaardelijk gedeelte van de studieopdracht